Historyczne miejsca i pomniki w Antarktyce

Historyczne miejsca i pomniki w Antarktyce, HSM (od ang. Historic Sites and Monuments in Antarctica) – miejsca i obiekty w Antarktyce objęte ochroną na mocy Układu Antarktycznego ze względu na wartość historyczną, dokumentującą odkrycia i badania Antarktyki.

Miejsca o uznanej wartości historycznej, które zostały wyznaczone jako szczególnie chronione obszary Antarktyki lub szczególnie zarządzane obszary Antarktyki albo miejsca i pomniki znajdujące się w ich granicach, powinny zostać zaliczone w poczet historycznych miejsc i pomników w Antarktyce. Ponadto takie miejsca mogą być wskazywane przez strony Układu antarktycznego, na podstawie załącznika V do Protokołu o ochronie środowiska (tak zwanego protokołu madryckiego, podpisanego w Madrycie 4 października 1991)^[1].

Strona wskazująca kandydaturę miejsca lub pomnika historycznego musi wykazać, że miejsce lub pomnik spełnia jedno lub więcej z poniższych kryteriów:

1. w miejscu tym miało miejsce zdarzenie znaczące dla historii nauki lub badań Antarktyki
2. istnieje związek miejsca/pomnika z osobą, która odegrała ważną rolę w historii badań
3. istnieje związek miejsca/pomnika z wydarzeniem znaczącym w historii Antarktyki
4. reprezentuje ono, lub stanowi część większej całości, działań ważnych dla poznania Antarktyki
5. w jego konstrukcji, projekcie lub zastosowanych materiałach istnieje techniczna, historyczna lub kulturalna wartość
6. ma wartość naukową lub edukacyjną w kwestii ludzkich działań w Antarktyce
7. ma wartość symboliczną lub pamiątkową dla ludzi z wielu narodów^[2].