Hmong

Hmong (wym. m̥ɔ̃ŋ) lub Mong (mɔ̃ŋ) – liczna grupa etniczna zamieszkująca górzyste regiony Azji Południowo-Wschodniej, posługująca się językiem hmong. W południowych Chinach, gdzie mieszka ich około 3 mln, stanowią najliczniejszy odłam ludu Miao. W innych krajach żyje łącznie około 1,7 miliona Hmongów: w Wietnamie – 790 tys., w Laosie – 450 tys., w Tajlandii – 150 tys., a poza Azją w Stanach Zjednoczonych (275 tys.), we Francji (16 tys.) i innych krajach świata.

Od początków XVIII wieku Hmongowie z wolna przesuwali się na południe, głównie z uwagi na niepokoje w środkowych Chinach i w poszukiwaniu zdatniejszych pod uprawy terenów. W czasach dzisiejszych Hmongowie zamieszkują górzyste regiony północnej części Półwyspu Indochińskiego, przede wszystkim w Wietnamie, Laosie i Tajlandii.

W Laosie w drugiej połowie XX wieku Hmongowie, współdziałając z armią Królestwa Laosu i CIA, zwalczali komunistyczną partyzantkę Pathet Lao. Gdy w 1975 roku Pathet Lao przechwyciła władzę, Hmongowie poddani zostali surowym represjom, w związku z czym dziesiątki tysięcy szukało schronienia za granicą, głównie w Tajlandii. Pod koniec lat siedemdziesiątych zaczęto osiedlać tych uchodźców w krajach zachodnich, przede wszystkim w Stanach Zjednoczonych, a część powróciła – na bazie programu repatriacyjnego ONZ – do Laosu. Około 8 tys. Hmongów nadal pozostaje w Tajlandii.

W 1949 roku lud Miao został uznany za jedną z 55 mniejszości uznawanych przez władze Chin. Miaosi zamieszkują głównie w południowych Chinach, w prowincjach: Kuejczou, Hunan, Junnan, Syczuan, Kuangsi, Hajnan, Guangdong, Hubei. Według spisu powszechnego z 2000 roku liczba Miaosów w Chinach wynosi około 9,6 miliona. Liczba ta obejmuje lud Hmongów, jak również inne, kulturalnie i lingwistycznie spokrewnione grupy etniczne nie uznające się za Hmongów – Hmu, Kho (Qho) Xiong i A Hmao. Jednakże Biali Miaosi (Bai Miao) i Zieloni Miaosi (Qing Miao) należą do grup etnicznych Hmong/Mong.

W Indochinach sąsiedzi nazywają Hmongów różnie: Wietnamczycy – Mèo lub H’Mông; Tajowie – แม้ว (Maew) bądź ม้ง (Mong); Birmańczycy – mun lu-myo. Wielu Hmongów uważa określenie „Mèo”, jak również jego odmiany, za wysoce obraźliwe^[1].

Ponieważ Hmongowie zamieszkiwali głównie w górzystych regionach Półwyspu Indochińskiego francuscy kolonizatorzy nazywali ich Montagnards, czyli „góralami”, nie należy jednak utożsamiać ich z ludem Degarów z Wietnamu, których również określano mianem Montagnards.