Husaria

Nie mylić z: huzarzy.

Husaria

Husarz, obraz Józefa Brandta (1890)
Historia
Państwo	I Rzeczpospolita
Sformowanie	1503
Rozformowanie	1776
Tradycje
Nadanie sztandaru	Chorągiew
Działania zbrojne
Działania wojenne i bojowe
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	wojska lądowe
Rodzaj wojsk	kawaleria
Skład	Rota
Multimedia w Wikimedia Commons

Zobacz w Wikiźródłach tekst Hasło Skrzydła usarskie w Encyklopedii staropolskiej

Husaria lub skrzydlata husaria (starop. usaria) – elitarna ciężka jazda Rzeczypospolitej Obojga Narodów, składająca się z najzamożniejszej szlachty, należąca do autoramentu narodowego. Jej cechą charakterystyczną były skrzydła przymocowywane do różnych części zbroi lub siodła. Husaria została sformowana w 1503 roku, a rozwiązana w 1776 roku, następnie przekształcona w kawalerię narodową.

Husaria była jedną z najskuteczniejszych formacji kawaleryjskich w historii wojskowości całego świata. Początków tej jazdy należy szukać najprawdopodobniej w średniowiecznej sztuce wojennej Serbii i Węgier. To jednak w epoce nowożytnej, w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, husaria przekształciła się z jazdy lekkiej w ciężkozbrojną konnicę, będącą postrachem wrogów na polach bitewnych. Husaria była unikalnym zjawiskiem – wszelkie próby formowania tego rodzaju jednostek w innych państwach nie przynosiły bowiem spodziewanych rezultatów^[1].

Zadaniem husarii podczas bitwy było wbicie się w ugrupowanie nieprzyjaciela i złamanie jego szyków, co umożliwiało wejście do boju lżejszym formacjom polskiej jazdy. Specyfika uzbrojenia, taktyki i wyszkolenia skrzydlatych jeźdźców, pozwoliła Rzeczypospolitej Obojga Narodów odnieść szereg zwycięstw w bitwach toczonych z wojskami rosyjskimi, szwedzkimi i tureckimi. Należą do nich m.in. bitwa pod Kircholmem (1605), bitwa pod Kłuszynem (1610), bitwa pod Chocimiem (1673) i bitwa pod Wiedniem (1683).