Iwano-Frankiwsk

Na tę stronę wskazuje przekierowanie ze „Stanisławów”. Zobacz też: inne miejscowości o tej nazwie.

Iwano-Frankiwsk

Івано-Франківськ

Widok na plac przed dawną kolegiatą
Herb Flaga
Państwo	Ukraina
Obwód	iwanofrankiwski
Rejon	iwanofrankiwski
Data założenia	1662
Burmistrz	Rusłan Marcinkiw
Powierzchnia	83,73 km²
Wysokość	249 m n.p.m.
Populacja (01.01.2022) • liczba ludności • gęstość	238 196 2838,7 os./km²
Nr kierunkowy	+38 (8)342
Kod pocztowy	76000-76490
Tablice rejestracyjne	AT
Położenie na mapie obwodu iwanofrankiwskiego Iwano-Frankiwsk
Położenie na mapie Ukrainy Iwano-Frankiwsk
48°55′N 24°42′E/48,916667 24,700000
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Iwano-Frankiwsk, Stanisławów^[1] (ukr. Івано-Франківськ, Iwano-Frankiwśk) – miasto w zachodniej części Ukrainy, na przedgórzu Karpat, stolica obwodu iwanofrankiwskiego i siedziba rejonu iwanofrankiwskiego^[2]. 1 stycznia 2022 roku liczyło 238 196 mieszkańców^[3], dla porównania spis powszechny w 2001 zanotował ich 215 288^[4].

Zostało założone w 1662 na miejscu wsi Zabłotowo, na terenie włączonym w XIV wieku do Królestwa Polskiego. Miasto było licznie zamieszkiwane przez Ormian, a od XVII wieku przez Żydów. Już w końcu XVII wieku stanowiło znaczący ośrodek rzemiosła i handlu. W 1772 znalazło się w zaborze austriackim, a w 1801 zostało odkupione od Potockich przez rząd austriacki. Od maja 1919 w granicach Polski, stolica województwa stanisławowskiego. Po agresji ZSRR na Polskę od końca września 1939 do czerwca 1941 miasto znajdowało się pod okupacją sowiecką, NKWD przeprowadziło wówczas deportacje ludności polskiej w głąb ZSRR. W latach 1941–1944 było okupowane przez Niemców, którzy w lipcu i październiku 1941 dokonali masowych egzekucji miejscowych Żydów. Od grudnia 1941 do lutego 1943 w mieście istniało getto, którego więźniów wywieziono do ośrodka zagłady w Bełżcu. W latach 1945–1991 w Ukraińskiej SRR, a następnie w niepodległej Ukrainie.

Iwano-Frankiwsk jest ośrodkiem przemysłu maszynowego, metalowego, chemicznego, środków transportu, cementowego, skórzano-obuwniczego, meblarskiego, włókienniczego i spożywczego. W mieście znajduje się port lotniczy, trzy szkoły wyższe, ponadto muzea i liczne zabytki (m.in. pałac Potockich, ratusz z kramami, katedra greckokatolicka (dawny kościół Jezuitów), dawny kościół ormiański, synagoga).