Jawajka – lalka teatralna osadzona na kołku – gapicie, który znajduje się w otworze pośrodku ramion, działających niezależnie od głowy. Funkcjonujące osobno ręce lalki poruszane są za pomocą drucianych wyciągników – czempurytów, które lalkarz trzyma w drugiej dłoni. Prowadzenie lalki polega na połączeniu animacji tułowia i głowy z niezależną od ich ruchu animacją każdej z dłoni[1].
Istnieją także jawajki wzbogacone o mechanizmy pozwalające opuszczać i zadzierać głowę, a niekiedy poruszać nogami. Klasyczna jawajka nie ma jednak kończyn dolnych pod szatą[1].
- ↑ a b Adam Walny, Teatr przedmiotu: kulisy warsztatu, arkana rzemiosła, Jadwiga Opalińska (red.), Warszawa: Staromiejski Dom Kultury, 2007, s. 65, ISBN 83-39492-28-8.