Back Katedraal van Aken Afrikaans كاتدرائية آخن Arabic Aaxen kafedralı Azerbaijani Katédral Aachen BAN Ахенскі сабор Byelorussian Аахэнская катэдра BE-X-OLD Catedral d'Aquisgrà Catalan کڵێسای ئاخن CKB Katedrála Panny Marie (Cáchy) Czech Domkirken i Aachen Danish
| katedra | |||||||||
 Katedra w Akwizgranie (2014) | |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kraj związkowy | |||||||||
| Miejscowość | |||||||||
| Wyznanie | |||||||||
| Kościół | |||||||||
| Diecezja | |||||||||
| Wezwanie | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie Nadrenii Północnej-Westfalii  | |||||||||
Położenie na mapie Niemiec  | |||||||||
 50°46′29″N 6°05′04″E/50,774722 6,084444
| |||||||||
| Strona internetowa | |||||||||
| Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO | |
|
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Typ |
kulturowy |
| Spełniane kryterium |
I, II, IV, VI |
| Numer ref. | |
| Region[b] |
Europa i Ameryka Północna |
| Historia wpisania na listę | |
| Wpisanie na listę |
1978 |
Katedra w Akwizgranie (niem. Aachener Münster lub Kaiserdom) – kościół katedralny pod wezwaniem św. Marii w Akwizgranie w zachodnich Niemczech. Katedra składa się z trzech części, z których najstarszą jest dawna kaplica pałacowa Karola Wielkiego (Pfalzkapelle) – jeden z nielicznych zachowanych zabytków sztuki karolińskiej. W dobie wczesnego romanizmu dobudowano westwerk. W XIV w. rozpoczęto budowę (ukończoną w następnym stuleciu) gotyckiego prezbiterium, które jest miejscem spoczynku Karola Wielkiego. Prezbiterium pełni funkcję sanktuarium mieszczącego cztery najwyższej wagi relikwie Marii, Jezusa oraz Jana Chrzciciela, które pochowane są w późnoromańskim relikwiarzu Marii. Świątynia była jednym z najważniejszych ośrodków pielgrzymkowych w Europie[5][6], a dawna tradycja wystawiania co siedem lat relikwii jest kontynuowana w niej do dziś[7].
Katedra przez 600 lat (936–1531) była miejscem koronacji 30 władców Świętego Cesarstwa Rzymskiego[8]. W roku 1930 świątynia przemianowana została na katedrę.
W 1978 katedra w Akwizgranie została wpisana na listę dziedzictwa kulturowego UNESCO jako pierwszy obiekt na terenie Niemiec[9] i jeden z trzech pierwszych w Europie[10].
- ↑ UNESCO World Heritage Centre, Aachen Cathedral [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-03-11] (ang.).
- ↑ Lisa Victoria Ciresi, The Aachen Karlsschrein and Marienschrein, Brill, 1 stycznia 2004, ISBN 978-90-474-3008-7 [dostęp 2023-03-11] (ang.).
- ↑ C.M. Hüls, P.M. Grootes, M.-J. Nadeau, RADIOCARBON MEASUREMENTS OF IRON GIRDERS FROM AACHEN CATHEDRAL [online], 2011 (ang.).
- ↑ a b c Der Dom in Zahlen [online], Aachener Dom [dostęp 2023-03-11] (niem.).
- ↑ Hanneke Asperen, Annunciation and Dedication on Aachen Pilgrim Badges. Notes on the Early Badge Production in Aachen and Some New Attributions, „Peregrinations: Journal of Medieval Art and Architecture”, 4 (2), 2013, s. 215–235, ISSN 1554-8678 [dostęp 2023-03-10].
- ↑ Aachen Pilgrimage: A Thousand-Year European Tradition with Hungarian Participation [online], Hungary Today, 17 kwietnia 2022 [dostęp 2023-03-10] (ang.).
- ↑ Alles zur Heiligtumsfahrt | Heiligtumsfahrt Aachen [online], heiligtumsfahrt-aachen.de [dostęp 2023-03-10].
- ↑ Eric Rice, Two Liturgical Responses to the Protestant Reformation at the Collegiate Church of Saint Mary in Aachen, 1570–1580, „Viator”, 38 (2), 2007, s. 291, DOI: 10.1484/J.VIATOR.2.302533, ISSN 0083-5897 [dostęp 2023-03-11] (ang.).
- ↑ Aachen Cathedral [online], Encyclopedia of Medieval Pilgrimage [dostęp 2023-03-11].
- ↑ UNESCO World Heritage Centre, UNESCO World Heritage Centre - World Heritage List [online], UNESCO World Heritage Centre [dostęp 2023-03-10] (ang.).