Kwas adypinowy
|
|
Nazewnictwo
|
|
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
|
PIN
|
kwas heksanodiowy[1]
|
inne
|
kwas adypinowy[1]
|
Inne nazwy i oznaczenia
|
farm.
|
łac. acidum adipicum[2]
|
inne
|
kwas heksano-1,6-diowy, kwas 1,6-heksanodiowy, kwas butano-1,4-dikarboksylowy
|
|
Ogólne informacje
|
Wzór sumaryczny
|
C6H10O4
|
Inne wzory
|
HOOC−(CH 2) 4−COOH
|
Masa molowa
|
146,14 g/mol
|
Wygląd
|
białe[3] lub bezbarwne, bezwonne kryształy[4]
|
Identyfikacja
|
Numer CAS
|
124-04-9
|
PubChem
|
196
|
|
Właściwości
|
|
Gęstość
|
1,360 g/cm³ (25 °C)[6]; ciało stałe 1,37 g/cm³ (20 °C)[4]; ciało stałe
|
|
Rozpuszczalność w wodzie
|
15 g/l (20 °C)[4]
|
w innych rozpuszczalnikach
|
rozpuszczalny w acetonie[5] i eterze dietylowym, dobrze w etanolu[6] i metanolu[5], słabo w benzenie[3], nierozpuszczalny w eterze naftowym[5], kwasie octowym i ligroinie[6]
|
|
Temperatura topnienia
|
151,5 °C[6]
|
Temperatura wrzenia
|
337,5 °C (1013 hPa)[6] 265 °C (133 hPa)[3]
|
logP
|
0,08[4] 0,093[3]
|
Kwasowość (pKa)
|
pKa1 4,43 (20 °C)[3]
|
Prężność pary
|
0,097 hPa (18,5 °C)[3] 1 hPa (159,5 °C)[3]
|
|
|
Podobne związki
|
Podobne związki
|
kwas glutarowy
|
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
|
|
Kwas adypinowy, E355 – organiczny związek chemiczny z grupy kwasów dikarboksylowych. Otrzymuje się go poprzez utlenianie cykloheksanolu, cykloheksanonu lub ich mieszaniny (za pomocą kwasu azotowego lub N-hydroksyftalimidu jako katalizatora)[9]:
- (CH
2)
5CO → HOOC(CH
2)
4COOH
Jest stosowany w syntezie poliamidów (np. nylonu)[10].
W wyniku termicznej dehydratacji i dekarboksylacji w obecności wodorotlenku baru powstaje z niego cyklopentanon[11][12]:
- HOOC(CH
2)
4COOH → (CH
2)
4CO + CO
2↑ + H
2O↑
- ↑ a b Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie BlueBook
BŁĄD PRZYPISÓW
- ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie FP9
BŁĄD PRZYPISÓW
- ↑ a b c d e f g h i Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie SA
BŁĄD PRZYPISÓW
- ↑ a b c d e f g Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie GESTIS
BŁĄD PRZYPISÓW
- ↑ a b c Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie FPX
BŁĄD PRZYPISÓW
- ↑ a b c d e Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie CRC
BŁĄD PRZYPISÓW
- ↑ Kwas adypinowy, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2017-10-21] (ang.).
- ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie SA-US
BŁĄD PRZYPISÓW
- ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie Musser
BŁĄD PRZYPISÓW
- ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie psc
BŁĄD PRZYPISÓW
- ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie MorrisonBoyd1
BŁĄD PRZYPISÓW
- ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie Thorpe
BŁĄD PRZYPISÓW