Lodowiec gruzowy

Lodowiec gruzowy – mieszanina gruzu i lodu o lobowatym lub jęzorowym kształcie, która w wyniku deformacji plastycznych jądra lodowego/lodu interstycjalnego pełznie powoli w dół w tempie na ogół mniejszym niż 1 m/rok^[1].

Lodowce gruzowe występują w prawie każdym masywie górskim, w którym występuje wieloletnia zmarzlina. W ich formowaniu sprzyja klimat kontynentalny, jednak najważniejszym czynnikiem wpływającym na rozmieszczenie tych form są warunki topoklimatyczne oraz litologiczne.

Na temat genezy i klasyfikacji lodowców gruzowych od ponad 30 lat toczy się żywa dyskusja. Istnieją dwa punkty widzenia:

1. Peryglacjalny – geneza lodowców gruzowych związana jest wyłącznie z występowaniem górskiej wieloletniej zmarzliny, a ich powstanie nie zależy od obecności warunków glacjalnych.
2. Glacjalno-peryglacjany – lodowce gruzowe mogą formować się w wyniku uruchomiania wieloletniej zmarzliny lub pełznięcia pogrzebanych jąder lodowych (lodu glacjalnego). Lodowce gruzowe mogą powstawać w wyniku transformacji lodowców glacjalnych.

Ze względu na zawartość lodu lodowce gruzowe dzieli się na:

• lodowce gruzowe aktywne, zawierające lód interstycjalny/jądro lodowe. Można je podzielić na te w ruchu (ang. active) i nieporuszające się (ang. inactive)
• lodowce gruzowe reliktowe (lub fosylne, ale ta nazwa nie powinna być używana) – masa gruzu bez lodu wewnętrznego, przeważnie wieku późnoglacjalnego. Występują np. w Tatrach.