Lucyferyny

Lucyferyny – grupa pigmentów zdolnych do emitowania światła, obecnych w organizmach żywych zdolnych do bioluminescencji, takich jak: robaczki świętojańskie, ryby głębinowe i niektóre rodzaje drobnoustrojów.

Lucyferyna "świeci" na skutek reakcji utleniania katalizowanej enzymem o nazwie lucyferaza. Istnieje pięć zasadniczych typów lucyferyn:

• lucyferyny robaczków świętojańskich
• lucyferyny bakteryjne – które są obecne w bakteriach, ale też w niektórych rybach. Mają one zupełnie inną budowę chemiczną od lucyferyny robaczków – składają się z długiego, oligomerycznego łańcucha aldehydowego i zredukowanej formy fosforanu ryboflawiny.
• lucyferyna planktonu – jest pochodną chlorofilu i występuje u niektórych gatunków planktonu oraz w krylach.
• wargolina – obecna w małżoraczkach i niektórych gatunkach ryb głębinowych. Chemicznie jest to imidazolopirazyna.
• kolentrazyna – występuje u promienic, kałamarnic, parzydełkowców i widłonogów – chemicznie jest to białko o nazwie aekworina.

Odkrycie, że bioluminescencja u świetlików zachodzi po zmieszaniu ekstraktów lucyferyny i lucyferazy, zostało dokonane w 1887 r. przez Raphaëla Dubois, profesora fizjologii na Université de Lyon. Nadał on też obu substancjom nazwy^[1][2][3]. Nie wyjaśnił on przy tym swoich intencji; spekuluje się, że nazwy te pochodzą od łac. lucifer – „niosący światło”^[4].