Magnetostrykcja

Magnetostrykcja – zjawisko powstawania odkształceń w ferromagnetykach pod wpływem pola magnetycznego^[1]. Zjawiskiem odwrotnym jest efekt Villariego (Emilio Villari, 1836–1904). Zmiana rozmiarów pod wpływem pola magnetycznego może mieć charakter liniowy lub objętościowy.

Zależność między względną zmianą rozmiarów ciała a indukcją pola magnetycznego charakteryzuje wzór:

${\displaystyle {\frac {\Delta l}{l}}=k_{l}B^{2},}$

gdzie:

${\displaystyle {\frac {\Delta l}{l}}}$ – wydłużenie względne,

${\displaystyle k_{l}}$ – współczynnik proporcjonalności magnetostrykcji liniowej,

${\displaystyle B}$ – indukcja magnetyczna.

Zjawisko odkryte w 1842 roku przez Jamesa Joule’a podczas obserwacji magnesowania żelaza i stali^[2].

Jest jednym z charakterystycznych przykładów obowiązywania w fizyce zasady wzajemności.

Zjawisko magnetostrykcji można powszechnie obserwować pośrednio bez żadnych przyrządów, ponieważ często można zetknąć się charakterystycznym buczącym dźwiękiem wydawanym przez urządzenia elektryczne, głównie transformatory montowane w stacjach transformatorowych. Zmienny prąd elektryczny wytwarza zmienne pole magnetyczne, które wywołuje zmianę wymiarów materiału, zmiana ta przenosi się na powietrze i może być słyszana jako dźwięk. Częstotliwość dźwięku jest dwa razy większa od częstotliwości napięcia i dla sieci elektroenergetycznej w Polsce wynosi 2·50 Hz = 100 Hz.