Malarstwo alegoryczne (gr. allos agoreio – wypowiadać inaczej) – gatunek malarski przedstawiający obrazowo abstrakcyjne pojęcia lub idee, ukazane pod postacią ludzką (personifikacja), zwierzęcą lub w formie grupy figur, której postacie – poprzez swe cechy, atrybuty, stroje, pozy, gesty i zachowania – oznaczają określoną sytuację, będącą tematem uogólnienia. O znaczeniu alegorii decydują: postawa, czynność lub umowne emblematy i atrybuty przedstawionych postaci.
Alegoryczne przedstawienia występują już w starożytności. Rozpowszechniają się w czasach renesansu. W okresie baroku występują szczególnie często jako samodzielny temat sztuk plastycznych.