Metody ab initio – metody obliczeniowe chemii kwantowej, które polegają na przybliżonym rozwiązywaniu równania Schrödingera (lub jego relatywistycznych odpowiedników w relatywistycznej chemii kwantowej) bez dopasowywania używanego modelu do danych eksperymentalnych. Jedynymi wartościami eksperymentalnymi, z których korzysta się w metodach ab initio, są uniwersalne stałe fizyczne. Nazwa pochodzi od łacińskiego wyrażenia od początku. Termin ab initio został prawdopodobnie użyty po raz pierwszy w tym kontekście w 1950 roku[1].
Do najczęściej używanych metod ab initio należą:
Nieco mniej popularną obecnie, ale mającą duże znaczenie historyczne i interpretacyjne, jest metoda wiązań walencyjnych.
Jest sprawą dyskusyjną, czy do metod ab initio można zaliczyć metody wywodzące się z teorii funkcjonału gęstości, jako że większość obecnie używanych w tej metodzie funkcjonałów korelacyjno-wymiennych dopasowywana jest tak, by najlepiej odtworzyć dane eksperymentalne, co wykracza poza filozofię metod ab initio.
Drugą grupę, obok metod ab initio, metod obliczeniowych używaną w chemii kwantowej stanowią metody półempiryczne.
Obliczenia metodami można wykonywać między innymi za pomocą programów: