Moc bierna

Moc bierna – wielkość opisująca pulsowanie energii elektrycznej między elementami obwodu prądu przemiennego. Ta oscylująca energia nie jest zamieniana na użyteczną pracę lub ciepło, lecz jest konsekwencją zasady działania maszyn elektrycznych (np. transformatorów, silników). Energia jest pobierana ze źródła w części okresu przebiegu przemiennego, magazynowana przez odbiornik (w postaci energii pola elektrycznego lub magnetycznego) i oddawana do źródła w innej części okresu, co jest związane z zanikiem pola w odbiorniku. Częstotliwość mocy biernej (tak samo jak i mocy czynnej, pozornej) jest dwukrotnością częstotliwości prądu i napięcia w obwodzie.

Dla przebiegów sinusoidalnie zmiennych moc bierna jest definiowana jako iloczyn wartości skutecznych napięcia i prądu, oraz sinusa kąta przesunięcia fazowego między napięciem a prądem:

${\displaystyle Q={UI}\sin \varphi =XI^{2}}$

gdzie:

${\displaystyle U,}$ ${\displaystyle I}$ – wartości skuteczne napięcia i natężenia prądu

${\displaystyle \varphi }$ – przesunięcie fazowe między napięciem i prądem

${\displaystyle X}$ – reaktancja.

Wyróżnia się:

• moc bierną indukcyjną
• moc bierną pojemnościową.

Jednostką mocy biernej (Q) jest war (z ang. var – volt-ampere reactive)^[1].

W elektroenergetyce najczęściej operuje się jednostką Mvar.

Dla przebiegów niesinusoidalnych (odkształconych) istnieje kilka konkurujących ze sobą definicji mocy biernej, oraz oddzielnej mocy odkształceń. Żadna z nich nie jest przyjęta za obowiązującą przez całą międzynarodową społeczność elektryków i elektroników.