Mont-Cenis (jezioro)

Ten artykuł od 2017-12 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Mont-Cenis

Jezioro wraz z zaporą. Widok od strony włoskiej.
Położenie
Państwo	Francja
Region	Alpy
Morfometria
Powierzchnia	6,61 km²
Wymiary • max długość • max szerokość	2 km 1 km
Objętość	316 mln m³
Położenie na mapie Sabaudii Mont-Cenis
Położenie na mapie Francji Mont-Cenis
Położenie na mapie regionu Owernia-Rodan-Alpy Mont-Cenis
45°14′16″N 6°56′03″E/45,237778 6,934167
Multimedia w Wikimedia Commons

Jezioro Mont-Cenis – zaporowe jezioro w Masywie Mont-Cenis w Alpach, we Francji, tuż nad granicą francusko-włoską.

Jezioro powstało w celu wykorzystania wód spływających na rozległe plateau pod przełęczą Mont-Cenis do celów energetycznych. Objęło większość łagodnie nachylonego ku południowi i wschodowi spłaszczenia przygrzbietowego, na którym istniało już wcześniej naturalne jezioro górskie, o długości ok. 2000 m i szerokości do 1000 m. Powierzchnia jeziora sztucznego wynosi 6,61 km², jego objętość szacowana jest na ok. 316 mln m³. Powierzchnia, z jakiej zbierane są wody uchodzące do jeziora, wynosi 295 km².

Jezioro powstało na skutek przegrodzenia stoku, opadającego na stronę południową (włoską), potężną zaporą wodną, przecinającą naturalny odpływ wód z pierwotnego jeziora Mont-Cenis. Chociaż jezioro zaporowe znajduje się na terytorium Francji, w wykorzystaniu jego wód mają udział (w wysokości do 51 mln m³) także Włosi.

Budowę zapory rozpoczęto w 1962, ukończono w 1969. Jest to zapora gruntowa typu ciężkiego, z rdzeniem nieprzepuszczalnym. Posiada ona długość 1400 m, wysokość 95 m (120 m w odniesieniu do podstawy fundamentu rdzenia) i szerokość 12 m w koronie. Szerokość zapory u podstawy wynosi 460 m, z czego 50 m zajmuje rdzeń. Korona zapory znajduje się na wysokości 1979 m n.p.m. Po stronie wody rdzeń osłonięty jest warstwą ochronną kamieni i ziemi, o nachyleniu 1:2,25, po stronie przeciwnej – warstwą przepuszczalną z bloków kamiennych o wielkości nie przekraczającej 2 m, o nachyleniu nieco mniejszym od naturalnego kąta usypu tego typu materiału, tj. ok. 1:1,3. Zapora zajmuje powierzchnię 41,5 ha, a jej kubatura wynosi ok. 14,7 mln m³.

Do zbiornika zapory doprowadzane są wody wielu okolicznych potoków przy wykorzystaniu sieci podziemnych tuneli. Podobnie podziemną sztolnią długości 3685 m i średnicy od 3 do 3,5 m odprowadzane są wody poruszające turbiny w elektrowni wodnej Villarodin, położonej 800 m niżej. Po stronie włoskiej spadek analogicznej sztolni wynosi aż 1355 m.