Neandertal (niem. Neandertal, przed reformą pisowni w roku 1901: Neanderthal) – dolina rzeki Düssel , około 10 km od Düsseldorfu w Nadrenii Północnej-Westfalii w Niemczech. Nazwę zawdzięcza Joachimowi Neanderowi, nauczycielowi, teologowi i kompozytorowi z Düsseldorfu, który się często przechadzał w tej okolicy szukając natchnienia[potrzebny przypis]. Dolinę nazwano tak na początku XIX wieku, wcześniej nazywano ją po prostu „Die Gesteine” („Skały”) albo „Das Hundsklipp” („Psie Urwiska”).
Pierwotnie dolina ta była wyżłobionym przez rzekę w wapiennych skałach wąwozem z licznymi jaskiniami. W jednej z niewielkich jaskiń, nazywanej od nazwiska niejakiego Hofera, właściciela pobliskiego gospodarstwa Feldhofer Grotte dokonano w połowie XIX wieku znaczącego odkrycia archeologii pradziejowej.
Powstały w 1921 r. na powierzchni 223 ha[1] rezerwat przyrody jest najstarszym w całych Niemczech[2].