Back Niagara-waterval Afrikaans ናያግራ ፏፏቴዎች Amharic Cataractas d'o Niagara AN شلالات نياجارا Arabic شلالات نياجارا ARZ Catarates del Niágara AST Niaqara şəlaləsi Azerbaijani نیاقارا شلالهلری AZB Ниагара шарлауығы Bashkir Niagaras kriuoklīs BAT-SMG
_and_the_Hornblower_Niagara_Cruises_boat;_Niagara_Falls.JPG) Wodospad Niagara | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Wysokość |
51 m |
| Rzeka zasilająca | |
Położenie na mapie stanu Nowy Jork  | |
Położenie na mapie Ontario  | |
Położenie na mapie Ameryki Północnej  | |
 43°05′00,2″N 79°04′14,2″W/43,083389 -79,070611
| |
Niagara (ang. Niagara Falls, wym. [naɪˈægrə]; fr. Chutes Niagara) – wodospad (w rzeczywistości trzy sąsiednie wodospady) na rzece Niagara, na granicy Kanady, prowincja Ontario i USA, stan Nowy Jork.
Rzeka Niagara o dł. 55 km, wypływająca z jeziora Erie i płynąca do jeziora Ontario, musi pokonać prawie 100-metrową różnicę poziomów. U ujścia rzeka rozwidla się, po czym spada dwiema około 50-metrowymi kaskadami.
Jedna część „amerykańska” leży na terytorium USA w stanie Nowy Jork. Jej kaskady to: American Falls (Wodospad Amerykański) i Bridal Veil Falls (Wodospad Ślubny Welon); 21–30 m wysokości z powodu gigantycznych głazów u jego podstawy oraz 320 m szerokości. Rozdzielone są małą wyspą Luna Island (Księżycowa Wyspa). Druga część „kanadyjska” w prowincji Ontario, to Horseshoe Falls (Wodospad Podkowa); 53 m wysokości i 790 m szerokości. Oddzielona jest od dwóch mniejszych, amerykańskich kaskad wyspą Goat Island (Kozią Wyspą) połączoną z lądem dwoma mostami. Odległość między amerykańskim a kanadyjskim wodospadem wynosi 1039 m. Otwarta granica między USA i Kanadą ustalona w 1819 roku biegnie środkiem tej drugiej, szerszej części rzeki Niagara i kaskady Podkowa. Wodospad Niagara otoczony jest przez zabudowę dwóch miast o tej samej nazwie: kanadyjskiego Niagara Falls, Ontario i amerykańskiego Niagara Falls, Nowy Jork.
Powierzchnia terenu, z którego wody odprowadzane są przez rzekę Niagara, wynosi ok. 660 tys. km². Przez kaskady przelewało się swego czasu ok. 6 tys. m³ wody na sekundę[1]. Obecnie średnia roczna wynosi ok. 2,4 tys. m³[2] - blisko połowa wody jest odprowadzana z wodospadów i zasila dwie elektrownie wodne, po stronie kanadyjskiej, jak i amerykańskiej. W zależności od tego, jaka ilość jest odprowadzana, poziom wody na rzece zmienia się o kilka metrów w ciągu dnia.
- ↑ Jacek Śląski. O Niagarze inaczej. „Poznaj Świat”. Rok XI (Nr 10 (131)), s. 7-9, październik 1963. Polskie Towarzystwo Geograficzne. Państwowe Wydawnictwo Naukowe. (pol.).
- ↑ Mirosław J. Barański: Niagara? Obowiązkowo!. [w:] Na szlaku. Magazyn turystyczno-krajoznawczy R. XXXV, nr e-173 (369) [on-line]. Oddział Wrocławski PTTK, marzec 2021. s. 20-22. [dostęp 2023-06-20]. (pol.).