Back محاكمة بالتعذيب Arabic Ардаліі Byelorussian Ordalia Catalan ڤەر CKB Ordál Czech Gottesurteil German Έλεγχος αγνότητας Greek Trial by ordeal English Dia juĝo Esperanto Ordalía Spanish
Ordalia[a] (sąd boży) – środek dowodowy w średniowiecznym procesie, szczególnie karnym, ale czasami również cywilnym[1]. Źródłem ich były głównie przedchrześcijańskie wierzenia ludów Europy, ale także Biblia[b],
W mitologii na przykład starożytnych Germanów pojawia się wielokrotnie motyw uczestnictwa bogów w niektórych walkach ludzi (Wotan, Walkirie itd.) – mieli oni sprzyjać jednej lub drugiej stronie (np. według kryterium siły czy dochowywania umów) i doprowadzać do jej zwycięstwa, np. przez użycie tarczy, włóczni itp. w decydującym momencie. Religie przedchrześcijańskie ostatecznie zanikły na terenie Rzeszy w II tysiącleciu, lecz wspomniana tradycja rozstrzygania sporów walką nie upadła, a nawet zyskała na znaczeniu (dzięki chrześcijańskim przemianom w samej koncepcji Boga). Germańskie średniowiecze poniosło ją dalej, na zasadzie uniwersalizmu, na wschód i południe Europy.
<ref> dla grupy o nazwie „uwaga”, ale nie odnaleziono odpowiedniego znacznika <references group="uwaga"/>- ↑ „Dowody” takie stosowane były już w czasach starożytnych (Wiesław Litewski Rzymskie prawo przywatne Warszawa 1994 s. 363). Najstarszym zapewne przykładem jest Kodeks Ur-Nammu, który w artykule 10 mówi o „próbie rzeki” w razie oskarżenia o czary. Zabytek zachowany jest fragmentarycznie, brak danych na czym ta próba polegała. Późniejszy Kodeks Hammurabiego w artykule 2 precyzuje, że oskarżony o czary w Rzece się zanurzy, jeśli Rzeka dosięgnie go, oskarżyciel jego domostwo jego zabierze. W tej próbie winy „dowodziło” tonięcie, na odwrót niż w czasach późniejszych.