Pankration

Ten artykuł należy dopracować:

od 2021-03 → zweryfikować niektóre informacje,
od 2021-03 → dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł.
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Pankration (gr. παγκράτιον od πᾶν − całkowita, wszech oraz κρατός − siła, moc, władza^[1]) − dyscyplina sportowa w starożytnej Grecji, będąca połączeniem boksu i zapasów, wprowadzona do programu starożytnych igrzysk olimpijskich w 648 roku p.n.e.

Pokonany zawodnik sygnalizował poddanie podniesieniem ręki. Według przekazów historycznych większość walk w pankrationie kończyła się poddaniem, a wypadki śmiertelne były niezwykłą rzadkością. W walce istniały tylko trzy reguły − nie wolno było atakować oczu przeciwnika, gryźć oraz atakować genitaliów rywala. Złagodzona forma olimpijskiego pankrationu była przewidziana dla młodych chłopców (efebów).

Wśród mistrzów tej dyscypliny wymienia się Arrichiona oraz Dioksipposa, który zwyciężył w kilku olimpiadach i był przyjacielem Aleksandra Macedońskiego. Według antycznego przekazu, wyzwany przez jednego z żołnierzy Aleksandra, niejakiego Koragosa, Dioksippos stanął bez broni przeciwko uzbrojonemu i opancerzonemu Koragosowi i pokonał go, zawstydzając samego Aleksandra, który nie mogąc znieść upokorzenia wojska, zmusił Dioksipposa do popełnienia samobójstwa^[2].

W 393 roku n.e. cesarz Teodozjusz I zakazał organizacji igrzysk olimpijskich, uznając je za rozrywkę pogańską. W konsekwencji pankration stopniowo zanikł.

Sport ten był motywem przedstawień w sztuce greckiej, zwłaszcza w rzeźbie i malarstwie wazowym.