Parenteza, paranteza, zdanie parantetyczne (gr. παρένθεσις parénthesis – wstawienie)[1][2] – środek stylistyczny, zdanie wtrącone w nawias, uzupełniające wypowiedź, niekoniecznie powiązane kontekstowo z całością tekstu[3][4].
Przykłady:
"I od takiego co, Boże nieskończony, (w sobie chwalebnie i w sobie szczęśliwie sam przez się żyjąc) żądasz jakmiarz chciwie (...)"
"(...) prosto do nieba czwórkami szli żołnierze z Westerplatte.
(A lato było piękne tego roku).
I tak śpiewali: Ach, to nic, że tak bolały rany, (...)"