Paternalizm (z łac. pater 'ojciec' i gr. ismos 'wiedza') – traktowanie innej osoby podobnie, jak ojciec traktuje dziecko[1], ingerencja w działanie lub ograniczenie wolności innej osoby lub grupy, motywowane ich dobrem lub koniecznością ochrony[2]. Jednostki, które otacza się paternalistyczną opieką, uznawane są za niezdolne do samodzielnego kierowania swoim postępowaniem i w konsekwencji wymagające pomocy i kontroli.