Pauza (notacja muzyczna)

Pauza – znak graficzny o określonej wartości, zapisywany w notacji muzycznej, który określa czas trwania ciszy lub czas, w którym instrument lub głos jest nieaktywny^[1].

Poszczególne pauzy wyrażają względną długość trwania ciszy. Bezwzględna długość przerwy w muzyce zależy od tempa, w jakim utwór został napisany. Czas trwania pauzy jest taki sam, jak czas trwania odpowiadającej jej nuty o tej samej wartości rytmicznej^[1]: pauza całonutowa odpowiada całej nucie, pauza półnutowa odpowiada półnucie, pauza ćwierćnutowa odpowiada ćwierćnucie itd^[2]. Pauza całonutowa stosowana jest też do zaznaczenia przerwy w grze lub śpiewie obejmującej cały takt (również w taktach, w których nie mieści się cała nuta, np. 3/4, 6/8 i inne).

Długość trwania pauzy może być przedłużona, podobnie jak długość nuty, przez kropkę lub fermatę.

Pauza wielotaktowa to pozioma kreska z określoną liczbą taktów.

Zestawienie pauz i odpowiadających im nut^[3]

Nazwa pauzy	Symbol pauzy	Symbol odpowiadającej jej nuty
pauza całonutowa pauza całotaktowa
pauza półnutowa
pauza ćwierćnutowa	lub[4]
pauza ósemkowa
pauza szesnastkowa
pauza trzydziestodwójkowa
pauza sześćdziesięcioczwórkowa
pauza stodwudziestoósemkowa

Pauzy o charakterze historycznym^[4]

Nazwa pauzy	Symbol pauzy	Symbol odpowiadającej jej nuty
maxima (o wartości 8 całych nut)
longa (o wartości 4 całych nut)
breve (o wartości 2 całych nut)		lub