Portal:Kultura

Azulejo – cienkie ceramiczne płytki, najczęściej kwadratowe, pokryte nieprzepuszczalnym i błyszczącym szkliwem. Powierzchnia azulejo jest jedno lub wielokolorowa, gładka lub z fakturą. Płytek azulejo używano jako elementów mozaik składających się z wielu, czasem ponad kilku tysięcy elementów, pokrywających całe ściany, oraz jako oddzielnych kompozycji dekoracyjnych. Motywy wykonywane z azulejo miały postać scen historycznych, mitologicznych, ikonografii religijnej, oraz całej gamy elementów dekoracyjnych zarówno geometrycznych jak i roślinnych.

    Portal:Sztuka

Polecamy artykuły:

    Wikiprojekt:Sztuka współczesna

Zapraszamy do współpracy:

Hasła podstawowe z dziedziny sztuki

Galadriela (ur. 1362 rok Dwóch Drzew) – postać ze stworzonej przez J.R.R. Tolkiena mitologii Śródziemia, kobieta z rasy elfów, z królewskiego rodu plemienia Ñoldorów. Córka Finarfina i Eärweny, siostra Finroda Felagunda, Aegnora i Angroda.

Uważana za jedną z największych Eldarów, wymienianą obok Lúthien, może ustępującą jedynie Fëanorowi, chociaż mądrzejszą od niego. Jej rola i znaczenie wzrastały wraz z tworzeniem mitologii Śródziemia, trudne jest więc pogodzenie wszystkich wątków i szczegółów z jej życia.

Jej pragnienie władzy doprowadziło do tego, że opuściła Aman, udając się na kontynent Środziemia po zatruciu Dwóch Drzew w tym samym czasie co Fëanor i wszyscy namówieni do wyprawy po Silmarile. Przybyła do Doriathu, gdzie otrzymywała rady i nauki od Meliany. Po zakończeniu Pierwszej Ery pozostała w Śródziemiu wraz ze swoim małżonkiem Celebornem i z nim po jakimś czasie osiedliła się w Lothlórien, którego była władczynią aż do końca Trzeciej Ery. Przez tysiąclecia Lothlórien było chronione dzięki Nenyi, Pierścieniowi Wody, który Galadriela otrzymała od Celebrimbora. W czasie Wojny o Pierścień udzieliła gościny Drużynie Pierścienia, a po obaleniu Saurona odpłynęła na Zachód.

Tolkien stworzył jej postać w czasie pisania Władcy Pierścieni i dodał ją później do Silmarillionu. Opracował wiele wersji historii Galadrieli, różniących się pod wieloma względami: różnie opisano powody odpłynięcia z Amanu do Śródziemia oraz pierwotnego odrzucenia zezwolenia na powrót, różnie określone są czas i miejsce spotkania z Celebornem (oraz jego pochodzenie), wreszcie pojawia się wątek wędrówek po Śródziemiu przed ostatecznym zamieszkaniem w Lothlórien. Wersja zamieszczona w Silmarillionie jest próbą pogodzenia tych wersji, później jednak Christopher Tolkien opublikował wahania ojca w Niedokończonych opowieściach, gdzie napisał, że „nie ma w historii Śródziemia drugiej równie zawiłej opowieści, jak ta traktująca o Galadrieli i Celebornie”.

Postać Galadrieli pojawia się w licznych dziełach pochodnych, m.in. w filmie Ralpha Bakshiego, filmowych trylogiach Władcy Pierścieni i Hobbita, radiowej serii audycji z 1981 i w grach komputerowych.

    Portal:Literatura

Polecamy artykuły:

    Wikiprojekt:Literatura

Zapraszamy do współpracy:

Hasła podstawowe z dziedziny literatury

Portale związane z literaturą: Komiks · Śródziemie · William Szekspir · Bibliologia

    Portal:Muzyka

Polecamy artykuły:

    Wikiprojekt:Muzyka i muzykologia

Zapraszamy do współpracy:

Portale muzyczne: Hip-hop · Metal · Eurowizja · Rock · Chopin

Za pierwsze dokumenty uznawane są eksperymentalne filmy wykonane przez ekipy filmowe Thomasa Edisona oraz braci Lumière, a za pierwszą pracę teoretyczną poświęconą potencjałowi dokumentalnemu sztuki filmowej – Nowe źródło historii Bolesława Matuszewskiego. Nowe środki wyrazu do rozwijającego się rodzaju filmowego wnieśli Robert Flaherty (pionier filmu etnograficznego) oraz przedstawiciele radzieckiej szkoły montażu. Z inspiracji tych ostatnich zrodził się gatunek symfonii miejskiej (Dżiga Wiertow, Joris Ivens, Walter Ruttmann, Jean Vigo). Jednakże w latach trzydziestych i czterdziestych XX wieku dokument odegrał szczególną rolę jako narzędzie propagandy – zarówno totalitarnej (Leni Riefenstahl, Ołeksandr Dowżenko), jak i w państwach demokratycznych (Humphrey Jennings). W latach sześćdziesiątych szczególną popularność zdobyła nowa forma dokumentu pod nazwą kina bezpośredniego (Direct Cinema w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie, cinéma-vérité we Francji), a główny ciężar produkcji filmów dokumentalnych zaczął spoczywać na telewizji. Współcześnie walor dokumentu jako wiarygodnego zapisu rzeczywistości zanika w obliczu zjawisk takich jak mockument oraz cyfrowa obróbka obrazu, które stwarzają większe możliwości manipulacji widzem.

    Portal:Film

Polecamy artykuły:

    Wikiprojekt:Filmy

Zapraszamy do współpracy:

Portale filmowe: Gwiezdne wojny · Seriale animowane

    Portal:Fantastyka

Polecamy artykuły:

    Wikiprojekt:Fantastyka

Zapraszamy do współpracy:

Hasła podstawowe z dziedziny fantastyki

Portale związane z fantastyką:
Gwiezdne wojny · Gry fabularne · Fantasy · Śródziemie

• Artykuły na medal
• Dobre artykuły

Zapraszamy do współpracy w wikiprojekcie Gry komputerowe: