Prawalenie

Prawalenie

Archaeoceti
Flower, 1883
Basilosaurus cetoides
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	parzystokopytne
Infrarząd	walenie
Parvordo	prawalenie
Systematyka w Wikispecies

Prawalenie (Archaeoceti) – parafiletyczna grupa wymarłych waleni, która dała początek dzisiejszym przedstawicielom tego rzędu.

Walenie powstały ze ssaków lądowych, dokładniej zaś z parzystokopytnych. Ich najbliższymi współczesnymi krewnymi są hipopotamowate. Współczesne walenie w ogóle nie przypominają swoich lądowych przodków. Pokryte nagą skórą, wyposażone w płetwy, pozbawione widocznych tylnych kończyn, przywodzą na myśl raczej inne morskie kręgowce, jak mozazaury^[1]. Obecność wspólnych cech nie świadczy jednak w tym wypadku o pokrewieństwie^[2]. Podobieństwa te mają charakter konwergencji, czyli ewolucji w tym samym kierunku różnych grup organizmów^[3], prowadzącej do powstania podobnych (homoplastycznych) cech^[4]. Plan budowy ciała współczesnych waleni ustalił się na przełomie eocenu i oligocenu, wcześniej natomiast wykształcał się przez 15 milionów lat. Thewissen i współpracownicy określają żyjące wtedy formy jako eksperymentalne. To właśnie one były prawaleniami, ssakami, które wróciły ze środowiska lądowego z powrotem do wody. Przemiany te zachowały się w zapisie kopalnym^[5], zapewniającym mnogość form przejściowych^[6].