Quebrada de Humahuaca

Quebrada de Humahuaca^[a]

Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Paleta del Pintor, Quebrada de Humahuaca
Państwo	Argentyna
Typ	kulturowy
Spełniane kryterium	II, III, IV
Numer ref.	1116
Region[b]	Ameryka Łacińska i Karaiby
Historia wpisania na listę
Multimedia w Wikimedia Commons
↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Quebrada de Humahuaca – obszar obejmujący dolinę rzeki Rio Grande oraz okoliczne góry i obszary położony w prowincji Jujuy w Argentynie. Wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO pod numerem 1116^[1]. Quebrada de Humahuaca położona jest pomiędzy wysokim płaskowyżem Puna na zachodzie, a wschodnimi wilgotnymi, ciepłymi terenami leśnymi ciągnącymi się wzdłuż wschodnich zboczy Andów od Peru przez Boliwię do północnej Argentyny zwanymi Yungas^[2]. Doliną rzeki Rio Grande biegnie także wpisany na listę UNECO ważny szlak kulturowy Qhapac Ñan. Quebrada de Humahuaca rozciąga się na przestrzeni około 155 km od źródeł Rio Grande w departamencie Cochinoca na wysokim zimnym płaskowyżu Andów w okolicach miejscowości Tres Cruces w departamencie Humahuaca do jej dopływu Rio León w okolicach miejscowości León w departamencie Doctor Manuel Belgrano^[1].

Dolina stanowi od około 10 tysięcy lat ważny trakt łączący wysokogórskie zimne tereny Andów z rozległymi równinami o umiarkowanym klimacie południowo-wschodniej Ameryki Południowej. Charakteryzuje się prawie niezmienionym przez człowieka środowiskiem naturalnym, w którym jednak widoczne są setki stanowisk archeologicznych. Świadczą one o tym, że dolina Quebrada de Humahuaca była używana jako główny szlak handlowy od czasów prehistorycznych. O jej liczącym ponad 100 wieków znaczeniu dla kultury świadczą liczne stanowiska od okresu późnego paleolitu, wczesnego neolitu, okresu prekolumbijskiego, Imperium Inków poprzez hiszpańskie miasta, osady i misje do miejsc związanych z walką i uzyskaniem niepodległości Argentyny^[1]. Jednym z najciekawszych stanowisk archeologicznych w dolinie jest stanowisko w Coctaca^[3]. Obszar pól tarasowych należących do kultury Omaguaca rozciągał się na kilka kilometrów i według szacunków służył jako zaopatrzenie dla populacji liczącej około 10 tysięcy^[3]. Kolejnym ważnym stanowiskiem w Quebrada de Humahuaca jest Pucará de Tilcara. Znajdujące się około kilometra od miejscowości Tilcara wzgórze położone w dolinie rzeki Rio Grande. Stanowisko zostało odkryte w 1903 roku, a zrekonstruowane w latach pięćdziesiątych XX wieku^[4][5].