Randomizowane kontrolowane badania kliniczne (ang. randomized controlled trial, RCT[a]) – „złoty standard” eksperymentów klinicznych, rodzaj badań eksperymentalnych z udziałem ludzi, wykonywanych zgodnie z zasadami dobrej praktyki klinicznej, których celem jest porównanie bezpieczeństwa i skuteczności leków, wyrobów i technik medycznych lub innych rodzajów terapeutycznej lub zapobiegawczej interwencji medycznej.
W czasie badań duża grupa ich uczestników jest losowo (randomizacja) przydzielana do dwóch lub więcej podgrup, np. do podgrupy poddawanej ocenianej nowej procedurze (grupa eksperymentalna) i podgrupy porównawczej (grupa kontrolna), poddawanej interwencji alternatywnej (np. standardowej) lub pozorowanej (np. podawanie placebo lub brak działania). Różnice między wynikami uzyskiwanymi w podgrupach są oceniane metodami statystycznymi[2][3][4][5].
Randomizowane kontrolowane badania kliniczne są jedną z podstaw medycyny opartej na faktach (EBM)[6][7], obok badań obserwacyjnych[8][9][10]. Analogiczne metody są również stosowane poza medycyną, w różnych obszarach badań naukowych, w psychologii, pedagogice i innych naukach społecznych.
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie CONSORT-2010
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie def-1
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie def-2
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie def-3
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie Bulpitt-book
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie PI-EBM
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie PI-EBM2
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie Observ-RCT
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie Altern-RCT
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie Anglemyer-2014
<ref>
dla grupy o nazwie „uwaga”, ale nie odnaleziono odpowiedniego znacznika <references group="uwaga"/>