Sam Houston

Sam Houston

Houston (ok. 1850)
Data i miejsce urodzenia	2 marca 1793 Hrabstwo Rockbridge, Stany Zjednoczone
Data i miejsce śmierci	26 lipca 1863 Huntsville, Skonfederowane Stany Ameryki
7. gubernator Teksasu
Okres	od 21 grudnia 1859 do 16 marca 1861
Poprzednik	Hardin Richard Runnels
Następca	Edward Clark
Senator Stanów Zjednoczonych z Teksasu
Okres	od 21 lutego 1846 do 4 marca 1847
Poprzednik	brak
Następca	wakat
Senator Stanów Zjednoczonych z Teksasu
Okres	od 18 grudnia 1847 do 4 marca 1859
Poprzednik	wakat
Następca	John Hemphill
1. prezydent Teksasu
Okres	od 22 października 1836 do 10 grudnia 1838
Poprzednik	David G. Burnet (ad interim)
Następca	Mirabeau Buonaparte Lamar
3. prezydent Teksasu
Okres	od 21 grudnia 1841 do 9 grudnia 1844
Poprzednik	Mirabeau Buonaparte Lamar
Następca	Anson Jones
Członek Izby Reprezentantów Teksasu z okręgu wyborczego San Augustine
Okres	od 1839 do 1841
6. gubernator Tennessee
Okres	od 1 października 1827 do 16 kwietnia 1829
Poprzednik	William Carroll
Następca	William Hall
Członek Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych z 7. okręgu wyborczego stanu Tennessee
Okres	od 4 marca 1823 do 4 marca 1827
Następca	John Bell
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Samuel „Sam” Houston (ur. 2 marca 1793 w hrabstwie Rockbridge, zm. 26 lipca 1863 w Huntsville) – amerykański polityk i wojskowy, odegrał istotną rolę w przyłączeniu Republiki Teksasu do Stanów Zjednoczonych, jako jeden ze stanów. Jego zwycięstwo w bitwie pod San Jacinto, jednej z najkrótszych decydujących bitew we współczesnej historii, zapewniło niepodległość Teksasu od Meksyku^[1]. Houston był jedynym Amerykaninem, który wybrany został gubernatorem dwóch różnych stanów^[2]. Był jedynym gubernatorem z przyszłego stanu Konfederacji, który sprzeciwiał się secesji (która doprowadziła do wybuchu wojny secesyjnej), a także jedynym, który odmówił złożenia przyrzeczenia lojalności Konfederacji, co doprowadziło do jego odsunięcia ze stanowiska przez teksański kongres secesyjny^[3]. Houston był kilkukrotnie brany pod uwagę jako potencjalny kandydat na prezydenta Stanów Zjednoczonych^[4].

Houston urodził się na plantacji Timber Ridge w hrabstwie Rockbridge^[5]. Był pochodzenia szkocko-irlandzkiego^[6]. Po przeprowadzce do Tennessee, spędził czas z Czirokezami, podczas wojny brytyjsko-amerykańskiej odbywał służbę wojskową, a także z powodzeniem uczestniczył w polityce stanu Tennessee^[7]. W 1827 roku Houston został wybrany gubernatorem stanu Tennessee reprezentując demokrację Jacksona^[8]. W 1829 roku zrezygnował ze stanowiska gubernatora i przeprowadził się do Terytorium Arkansas^[9]. W 1832 roku Houston uczestniczył w sprzeczce z amerykańskim kongresmenem, co skończyło się głośną rozprawą^[10].

Niedługo później przeniósł się na zachód do Coahuila y Tejas, potem do Meksyku, stając się wówczas przywódcą rewolucji teksańskiej^[11]. Po zakończeniu konfliktu Houston stał się kluczową postacią w polityce teksańskiej i został wybrany na 1. i 3. prezydenta Republiki Teksasu^[12]. Wspierał przyłączenie Teksasu do Stanów Zjednoczonych^[13], a po aneksji w 1845 roku, został amerykańskim senatorem^[14], a w 1859 roku został gubernatorem stanu Teksas^[15].

Kiedy Teksas wystąpił z Unii w 1861 roku (wybuch wojny secesyjnej) Houston, będąc gubernatorem, odmówił złożenia przysięgi wierności Konfederacji, co zadecydowało o jego odwołaniu ze stanowiska^[16]. By uniknąć rozlewu krwi odmówił propozycji armii Unii by stłumić konfederacki bunt. Przeniósł się wtedy do Huntsville w Teksasie, gdzie zmarł przed zakończeniem wojny^[15].

Houston był wielokrotnie wyróżniany. Od jego nazwiska nazwano teksańskie miasto Houston^[17], najludniejsze miasto w Teksasie oraz 4. w Stanach Zjednoczonych^[18]. Na cześć Houstona nazwano pięć amerykańskich okrętów marynarki wojennej: USS Houston (AK-1, CA-30, CL-81, SSBN-609 i SSN-713), amerykańską bazę wojskową^[19], las państwowy, uniwersytet i wzniesiono ponad 20-metrowy pomnik^[20].