Super Mario Bros. (film)

Super Mario Bros. (ang. Super Mario Bros., znany też jako Super Mario Bros.: The Movie) – amerykańsko-brytyjski film przygodowy z gatunku science fiction^[8] z 1993 roku, luźno bazujący na grze komputerowej pod tym samym tytułem. Jest to pierwszy film pełnometrażowy stworzony na podstawie gry wideo^[9]. Reżyserami filmu byli Rocky Morton i Annabel Jankel, scenarzystami Parker Bennett, Terry Runté oraz Ed Solomon. Za dystrybucję odpowiedzialne było Buena Vista Pictures poprzez Hollywood Pictures. Fabuła opowiada o braciach Mario (Bob Hoskins i John Leguizamo) i ich wyprawie celem uratowania księżniczki Daisy (Samantha Mathis) z dystopijnego równoległego świata, rządzonego przez bezwzględnego Prezydenta Koopa (Dennis Hopper).

Po uzyskaniu licencji twórczej od Nintendo, scenarzyści wyobrażali sobie film jako wywrotową komedię z „dziwnym i mrocznym” tonem, mającą wpływy z Pogromców duchów (1984) i Czarnoksiężnika z Oz (1939). Fabuła była inspirowana głównie grą Super Mario World (1990), a także elementami z baśni i współczesnej kultury amerykańskiej. Produkcja miała innowacyjny wpływ oraz wprowadziła techniki tworzenia filmów, które obecnie są uznawane za zasadnicze przy przejściu z praktycznych do generowanych komputerowo efektów specjalnych, m.in. wykorzystując oprogramowanie Autodesk Flame. Nagrywanie scen trwało od maja do lipca 1992 roku.

Wydany 28 maja 1993 r., film stał się klapą pod względem recenzji jak i zarobków, odnosząc zysk na poziomie 38,9 miliona dolarów przy budżecie sięgającym 42–48 milionów. Film spotkał się z nieprzychylnymi opiniami krytyków, którzy wytknęli chaotyczną narrację, zauważalny brak wierności z materiałem źródłowym i niespójność; chwalono innowacyjne efekty specjalne, podejście artystyczne i grę aktorską obsady. Zdaniem Shigeru Miyamoto, twórcy serii Mario, film zbytnio próbował naśladować gry zamiast być dobrą produkcją^[10].

Mimo negatywnego odbioru w późniejszych latach film zyskał miano kultowego^[11][12], zaś niedawno zaczął być postrzegany jako kultowy klasyk^[13][14][15]. W 2012 roku, we współpracy z Bennettem, opracowano webcomic będący sequelem. Przez długie lata był jedynym filmem z grą aktorską na podstawie gry wydanej przez Nintendo, aż do premiery Pokémon: Detektyw Pikachu (2019)^[16]. Od 2018 roku wytwórnia Universal Pictures za pośrednictwem Illumination prowadzi prace nad nowym filmem animowanym o Mario, natomiast Miyamoto razem z założycielem Illumination, Chrisem Meledandrim są współproducentami. Planowana premiera w Stanach Zjednoczonych nastąpiła 5 kwietnia 2023 roku. ^[17]