![]() Rekonstrukcja twarzy Szahrucha dokonana przez Michaiła Gierasimowa na podstawie jego ekshumowanych szczątków. | |
Władca Państwa Timurydów | |
Okres |
od 1405 |
---|---|
Poprzednik | |
Następca | |
Dane biograficzne | |
Data i miejsce urodzenia |
30 sierpnia 1377 |
Data i miejsce śmierci |
13 marca 1447 |
Ojciec | |
Szahruch, pers. شاه رخ (albo Szahruch Mirza), ur. 30 sierpnia 1377 w Samarkandzie, zm. 13 marca 1447 w Reju[1][2]) – władca z dynastii Timurydów, panujący w latach 1405–1447.
Szahruch był czwartym i najmłodszym synem Timura (1370–1405), w chwili jego śmierci sprawującym namiestnictwo Chorasanu. W walce o schedę po ojcu Szahruch udzielił wsparcia desygnowanemu przez niego następcy, Pir Muhammadowi (1405–1407), jednak miało ono wymiar raczej czysto nominalny. Kiedy w roku 1407 zginął Pir Muhammad, a w roku 1408 jedyny obok Szahrucha żyjący syn Timura, Miranszah (1405–1408), Szahruch stał się głównym kandydatem do przejęcia dziedzictwa ojca. W roku 1409 opanował on Mawarannahr wraz ze stolicą Timura, Samarkandą, i następnie do roku 1418 podporządkował sobie pozostałych Timurydów. Niemniej nie udało mu się opanować wszystkich dawnych terytoriów Timura, ponieważ w międzyczasie w Azerbejdżanie i Iraku zainstalowali się Kara Kojunlu. Mimo kilku wypraw ostatecznie Szahruch musiał zadowolić się jedynie nominalnym zwierzchnictwem nad desygnowanym przez siebie władcą Kara Kojunlu, Dżahanszahem (1438–1467). Jednocześnie od roku 1430 posiadłości Timurydów w Azji Środkowej były najeżdżane przez Uzbeków Abu al-Chajr-chana (1428–1468). W ostatnich latach życia kontrola coraz bardziej schorowanego Szahrucha nad sprawami państwa zaczęła słabnąć. W roku 1446 w zachodnim i centralnym Iranie wybuchła rebelia jego wnuka, Sultana Muhammada, i Szahruch zmarł podczas jej tłumienia.