Tar (instrument)

Tar

Klasyfikacja naukowa	321.322 Chordofon złożony
Klasyfikacja praktyczna	strunowy, szarpany
Podobne instrumenty	setar

Tar (pers. تار, tār znaczy „struna”) – tradycyjny perski instrument strunowy szarpany z pudłem rezonansowym, gryfem i 25 progami na podstrunnicy.

Tar wyewoluował najprawdopodobniej jako forma antycznego rababu w XIX-wiecznym Szirazie^[1]. Rozpowszechniony w Persji, krajach Kaukazu i Azji Centralnej, występuje w dwóch formach jako tar perski tar-e Sziraz i tar kaukaski tar-e Ghafghaz^[2].

Tar perski tar-e Sziraz wydrążony jest z drewna morwowego^[2]. Jego pudło rezonansowe ma kształt dwóch połączonych mis, przypominających męski tors – górna, mniejsza część naghare i dolna, większa część kasse obciągnięte są z przodu skórą jagnięcą^[2]. W dolnej części znajduje się rogowy mostek podtrzymujący sześć metalowych strun w trzech wiązkach^[2]. Długi gryf ma 22–28 ruchomych progów na podstrunnicy^[2], co pozwala na grę ćwierćtonów^[3]. Muzyk trąca struny mosiężnym plektronem, tzw. mizrabem, pokrytym z jednej strony woskiem dla lepszego trzymania^[3].

Tar kaukaski tar-e Ghafghaz różni się od perskiego głównie większą liczbą strun^[1] – ma jedenaście zamiast sześciu^[4].

W 2012 roku azerskie rzemiosło związane z tym instrumentem muzycznym i sztuka gry na nim zostały wpisane na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO^[5].