Back نظرية حدوة الفرس Arabic Damkaniezh doare houarn marc'h Breton Teoria de la ferradura Catalan Teorie podkovy Czech Hufeisentheorie German Θεωρία των δύο άκρων Greek Horseshoe theory English Teoría de la herradura Spanish Ferraren teoria Basque نظریه نعلاسبی Persian
Teoria podkowy – teoria głosząca, że ugrupowania o ideologii skrajnie lewicowej i skrajnie prawicowej są bardziej do siebie podobne aniżeli do ugrupowań centrowych.
Pojęcie teorii podkowy pierwszy raz zastosował Jean-Pierre Faye w swej książce Le siècle des idéologies. Początkowo stosowana do opisu postaw politycznych w III Rzeszy (nazistów i komunistów), w późniejszym okresie pojawiła się w dyskursie na temat zbieżności ekstremizmów[1].
Zwolennicy teorii wskazują na podobieństwa między ugrupowaniami skrajnie lewicowymi i skrajnie prawicowymi, jak np. niechęć do zagranicznej pomocy i imigracji, zbliżone metody działania, stosunek do przeciwników politycznych, skłonność do dawania wiary teoriom spiskowym, czy brak zaufania do instytucji państwowych[2][3]. Mimo powszechności użycia nie wydaje się, żeby to było to poparte naukowo przez naukowców zajmujących się naukami polityczności, a przypadki rzetelnych badań na ten temat są nieliczne. Istniejące badania i kompleksowe przeglądy często znajdują jedynie ograniczone wsparcie i tylko pod pewnymi warunkami; generalnie zaprzeczają one głównym założeniom teorii[4][5][6].
- ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwieMcKenzieBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwiePeetersBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwieKrekoBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ Alain Van Hiel, A psycho-political profile of party activists and left-wing and right-wing extremists, „EUROPEAN JOURNAL OF POLITICAL RESEARCH”, 51 (2), 2012, s. 166–203, ISSN 0304-4130 [dostęp 2024-03-13].
- ↑ Paul H.P. Hanel, Natalia Zarzeczna, Geoffrey Haddock, Sharing the Same Political Ideology Yet Endorsing Different Values: Left- and Right-Wing Political Supporters Are More Heterogeneous Than Moderates, „Social Psychological and Personality Science”, 10 (7), 2019, s. 874–882, DOI: 10.1177/1948550618803348, ISSN 1948-5506 [dostęp 2024-03-13] (ang.).
- ↑ Eitan Hersh, Laura Royden, Antisemitic Attitudes Across the Ideological Spectrum, „Political Research Quarterly”, 76 (2), 2023, s. 697–711, DOI: 10.1177/10659129221111081, ISSN 1065-9129 [dostęp 2024-03-13] (ang.).