Transformacja energetyczna jest ściśle powiązana z polityką klimatyczną[6], ponieważ oba te procesy mają na celu ograniczenie negatywnego wpływu działalności ludzkiej na środowisko naturalne, szczególnie w kontekście zmiany klimatu. Wdrażanie transformacji energetycznej jest jednym z kluczowych elementów tej polityki. Przejście na bardziej zrównoważone źródła energii, takie jak energia odnawialna (np. energia słoneczna, wiatrowa, geotermalna), pomaga w znaczącym ograniczeniu emisji dwutlenku węgla[7] i innych gazów cieplarnianych. Ponadto, poprzez zwiększenie efektywności energetycznej, transformacja energetyczna przyczynia się do zmniejszenia ogólnego zapotrzebowania na energię, co jest zgodne z celami polityki klimatycznej mającymi na celu zmniejszenie śladu węglowego. W ten sposób, obie te sfery – transformacja energetyczna i polityka klimatyczna – wzajemnie się uzupełniają. Obecnie akceptowanym punktem dojścia transformacji energetycznej w Unii Europejskiej jest osiągnięcie neutralności klimatycznej, tj. równowagi między emitowanymi gazami cieplarnianymi, a ich składowaniem lub pochłanianiem przez ekosystemy zbiorników wodnych, lasów i gleby, do 2050 roku[8].
Podejmowanie fragmentarycznych działań w zakresie transformacji energetycznej ma ograniczony potencjał, więc długoterminowe wdrożenie transformacji energetycznej wymaga kilku podejść równolegle. Główną rolę w transformacji odgrywa oszczędzanie energii i poprawa efektywności energetycznej. Przykładem skutecznego sposobu oszczędzania energii jest lepsza izolacja cieplna w budynkach; przykładem poprawy efektywności energetycznej jest kogeneracja ciepła i energii elektrycznej[2].
Transformacja energetyczna, ze względu na potrzebę poniesienia wysokich kosztów inwestycji[9] oraz zmian modeli gospodarczych w poszczególnych regionach, niesie ze sobą również koszty społeczne[10], które z kolei mogą prowadzić do zaburzeń ładu społecznego[11]. Ich równoważenie i ograniczanie jest domeną tzw. sprawiedliwej transformacji energetycznej[12][13].
↑Terytorialny plan SPRAWIEDLIWEJ TRANSFORMACJI A OCHRONA ZDROWIA, Health and Environment Alliance (HEAL), 26 listopada 2021 [dostęp 2024-01-28](pol.), Publikacja powstała przy wsparciu Unii Europejskiej oraz Europejskiej Fundacji Klimatycznej (ECF). Brak numerów stron w książce
↑KatarzynaK.DmochowskaKatarzynaK. i inni red., Klimapolka: przewodnik po korzyściach z polityki klimatycznej, Warszawa: Fundacja Instytut na rzecz Ekorozwoju, 2016, ISBN 978-83-89495-47-1 [dostęp 2024-01-27]. Brak numerów stron w książce