Widok półkuli mózgu z zaznaczonym wieczkiem i jego częściami
Wieczko (łac.operculum) – część kory mózgu okalająca bruzdę boczną mózgu, przykrywająca wyspę. Dzieli się je zazwyczaj na trzy lub cztery części, co ma uzasadnienie w rozwoju embrionalnym tej części mózgu:
wieczko czołowe (operculum frontale), należące do płata czołowego,
wieczko skroniowe (operculum temporale), należące do płata skroniowego,
wieczko czołowo-ciemieniowe (operculum frontoparietale), należące do płata ciemieniowego[1].
Niekiedy wyróżniane jest także wieczko oczodołowe (operculum orbitale).
Rozwój wieczka u człowieka rozpoczyna się około 5. miesiąca życia płodowego, gdy odpowiednie części kory płatów czołowych, skroniowych i ciemieniowych rozrastają się, przykrywając wcześniej odsłoniętą wyspę[2]. Proces zamykania wieczka – operkularyzacja (ang.operculization) postępuje między 26. a 34. tygodniem życia płodowego[3]. Jego zatrzymanie jest wykładnikiem niedojrzałości mózgu i może być potwierdzone w badaniu MRI[4] i USG[5].
Uszkodzenie wieczka czołowego, najczęściej nabyte, wiąże się z zespołem objawów określanym jako zespół Foixa-Chavany-Mariego.
↑Werner Platzer: Color atlas and textbook of human anatomy: in three volumes. Stuttgart: Thieme, 2003, s. 238-239. ISBN 1-58890-064-9.
↑Connolly JC. External Morphology of the Primate Brain. Springfield, IL, C. C. Thomas 1950
↑FérechtéF.Encha-RazaviFérechtéF., PascaleP.SonigoPascaleP., Features of the developing brain, „Child's Nervous System”, 19 (7-8), 2003, s. 426–428, DOI: 10.1007/s00381-003-0765-6, ISSN0256-7040(ang.).
↑CY. Chen, RA. Zimmerman, S. Faro, B. Parrish i inni. MR of the cerebral operculum: topographic identification and measurement of interopercular distances in healthy infants and children.. „AJNR Am J Neuroradiol”. 16 (8), s. 1677-87, Sep 1995. PMID: 7502974.
↑E. Quarello, J. Stirnemann, Y. Ville, L. Guibaud. Assessment of fetal Sylvian fissure operculization between 22 and 32 weeks: a subjective approach. „Ultrasound Obstet Gynecol”. 32 (1), s. 44-9, Jul 2008. DOI: 10.1002/uog.5353. PMID: 18570210.