Windows XP Professional x64 Edition

Ten artykuł dotyczy systemu operacyjnego dla 64-bitowych procesorów obsługujących instrukcje AMD64/EMT64. Zobacz też: Microsoft Windows XP 64-bit Edition – system operacyjny dla 64-bitowych procesorów Intel Itanium.

Windows XP Professional x64 Edition

Producent	Microsoft
Architektura	x64
Pierwsze wydanie	25 kwietnia 2005; ponad 19 lat temu
Aktualna wersja	Service Pack 2 (5.2.3790.3959) (13 marca 2007; ponad 17 lat temu)
Jądro	hybrydowe
Środowisko pracy	Luna
Licencja	MS-EULA
Strona internetowa

Windows XP Professional x64 Edition – system operacyjny firmy Microsoft stanowiący wariację na temat typowych systemów Windows XP dla komputerów domowych opartych na procesorach bazujących na architekturze 64-bitowej. System został wydany 25 kwietnia 2005 roku.

System operacyjny Microsoft Windows Professional x64 Edition bazuje na kodzie Microsoft Windows Server 2003 Service Pack 1 (build 5.2.3790.1830) – najnowszej dostępnej w trakcie prac edycji systemu Windows. Jednak w nazwie systemu pojawia się odniesienie do rodziny systemów Windows XP. System został napisany, by obsługiwać rozszerzoną 64-bitową przestrzeń adresową procesora, dostępną w architekturze AMD64. Intel swoją wersję rozwiązań 64-bitowych ochrzcił mianem EM64T.

Najważniejszą zaletą zmiany systemu operacyjnego na 64-bitowy jest znaczny wzrost ilości możliwej do alokacji pamięci systemowej komputera (RAM). 32-bitowe wersje systemu Windows XP używające adresowania x86 (bez PAE) ograniczały tę wielkość 4 GB, z czego część przestrzeni adresowej rezerwowały sterowniki urządzeń. W wyniku czego ilość pamięci RAM w zależności od zainstalowanego sprzętu była ograniczana jeszcze od 300 do 1024 MB^[1]. Wersja 64-bitowa jest w stanie obsłużyć o wiele więcej pamięci; mimo że teoretycznie komputer 64-bitowy może zaadresować około 16 eksabajtów (16 miliardów gigabajtów) pamięci, Windows XP Professional x64 Edition obsługuje w chwili obecnej pamięć o wielkości do 128 gigabajtów (2³⁷ bajtów) pamięci fizycznej i 16 terabajtów (2⁴⁴ bajtów) pamięci wirtualnej.

64-bitowe procesory obliczają dwa razy szybciej specyficzne zadania (np. silnię dużych liczb) korzystając z aplikacji 64-bitowych. 64-bitowy Kalkulator potrzebuje zwykle 50% czasu mniej niż 32-bitowy, obliczając silnię ze 100 000. Daje to odczucie teoretycznych możliwości architektury 64-bitowej w połączeniu z odpowiednim oprogramowaniem.