Yomi

Kraina Ciemności (jap. 黄泉の国 Yomi-no-kuni, także Yomotsukuni, w skrócie Yomi, dosł. Żółte Źródła) – w mitologii japońskiej miejsce, do którego udała się po śmierci Izanami^[1].

Norinaga Motoori (1730–1801), piewca „szkoły narodowej” (kokugaku) lub inaczej „szkoły japońskiej” (wagaku, prowadzącej studia nad klasyczną literaturą i starożytną kulturą japońską jako przeciwstawienie się dominującym wówczas studiom tekstów chińskich, konfucjańskich i buddyjskich) uważał, że Kraina Ciemności, zwana również Krainą Korzeni (根の国, Ne-no-kuni) jest znajdującym się pod ziemią skalnym miejscem, do którego muszą się udać po śmierci wszyscy, niezależnie od pochodzenia. Podkreślał, iż shintō – w przeciwieństwie do buddyzmu – nie oferuje nauk dających ukojenie w obliczu śmierci^[2].

Z kolei Atsutane Hirata, orędownik „odrodzonego shintō” (fukko-shintō) nie zgadzał się z wnioskiem, iż Kraina Ciemności jest miejscem, do którego dusze zmarłych udają się po śmierci człowieka. Zwrócił on uwagę na to, iż do tego miejsca trafiła nie tylko dusza Izanami ale również jej ciało, o czym świadczą opisy rozkładu jej ciała. Hirata uważał iż Yomi-no-kuni jest inną nazwą Krainy Dna (Sokotsu-no-kuni), czyli podziemnego świata, którym rządził bóg księżyca Tsukuyomi. Orędownik „odrodzonego shintō” uważał, że Izanami udała się do tego miejsca, ponieważ po tym, jak jej wnętrzności zostały spalone przez boga ognia, stała się nieczysta^[2].

W lokalnych mitach nie ma odpowiednika opisanej w dworskich kronikach podziemnej Krainy Ciemności. W Japonii wierzono, że dusze zmarłych po długim okresie oczyszczania stają się bóstwami opiekuńczymi swoich rodzin. Część badaczy uważa, że wizja podziemnej krainy zmarłych przybyła z kontynentu azjatyckiego i dlatego nie przeniknęła do ludowych wierzeń^[2].

Wiesław Kotański uważa, że ciasna nisza grobowa w wyobraźni mitu o Krainie Ciemności urosła do rozmiarów podziemnego państwa. Uczony twierdzi, że zmarli w tym miejscu przechodzą kolejne fazy etapu oczyszczania^[2].