Back تنكس واليرياني Arabic Degradació walleriana Catalan Wallersche Degeneration German Wallerian degeneration English Degradación walleriana Spanish فساد والرین Persian Dégénérescence wallérienne French ניוון וולריאני HE Degenerazione walleriana Italian ワーラー変性 Japanese
Zwyrodnienie Wallera (pierwotne zwyrodnienie aksonalne, ang. Wallerian degeneration) – zmiana neuropatologiczna, występująca wskutek przerwania ciągłości włókna nerwowego. Towarzyszy przecięciom nerwu, zmiażdżeniom, nadmiernym rozciągnięciom, niedokrwieniu nerwu. Nazwa upamiętnia odkrywcę zjawiska, Augustusa Wallera, który zmiany tego typu opisał u żab z przeciętym nerwem podjęzykowym i językowo-gardłowym w 1850 roku[1].
Przerwanie ciągłości włókna nerwowego powoduje zmiany w aksonie i w otoczce mielinowej. Dalsza, odcięta część aksonu ulega degeneracji w pierwszej kolejności. Mikroskopowo obserwuje się dezintegrację cytoszkieletu i akumulację organelli. Następnie dochodzi do zaburzeń osłonki mielinowej: powstają tzw. komory niedokrwienne, owoidy, złogi lipidowe, naciek makrofagów. Puste, pozbawione aksonów osłonki mielinowe, mogą przetrwać do 52 dni.
- ↑ Waller A: Experiments on the section of glossopharyngeal and hypoglossal nerves of the frog and observations of the alternatives produced thereby in the structure of their primitive fibers. Philos Trans R Soc Lond Biol 1850, 140:423.