Cristof Columbus

Cristof Columbus (talian Cristoforo Colombo, spagnol Cristóbal Colón, portugais Cristóvão Colombo, latinisà Christophorus Columbus; * ca. 1451 en la Republica da Genua; † 20 da matg 1506 a Valladolid, curuna da Castiglia) è stà in navigatur en servetsch castilian, il qual ha scuvert il 1492 l’America cur ch’el ha cuntanschì in’insla da las Bahamas.

En concurrenza cun il Portugal per la via maritima vers l’India vuleva Columbus avrir il passadi en direcziun vest. La finamira da ses emprim viadi da scuverta ha furmà ina citad da port en China; en il diever da la lingua da quel temp vegniva quest pajais attribuì a l’‹India›.

Sin ses viadis da scuverta ch’el ha fatg tranter il 1492 ed il 1504, è Columbus surtut viagià vers las Grondas Antillas, tranter auter sin tut ils quatter viadis a Hispaniola (oz Haiti e Republica Dominicana), nua ch’el ha fundà emprimas colonias. Pir sin il quart viadi ha el – a Honduras – tschentà pe sin terra franca americana. Columbus n’aveva betg realisà ch’i sa tractava d’in continent fin qua nunenconuschent. Quest puntg da vista ha pir fatg valair Amerigo Vespucci, tenor il qual il Nov Mund è la finala vegnì numnà ‹America›.

Ils emprims ‹scuvriders› da l’America èn stads ils antenats dals Indians ch’han populà en temps preistorics nà da l’Asia il continent fin qua nunabità. Ultra da quai è l’America gia vegnida visitada radund 500 onns avant Columbus da Leif Eriksson u d’auters navigaturs islandais. Sche Columbus vegn tuttina considerà fin oz sco scuvrider europeic decisiv da l’America, sch’è quai d’attribuir al fatg che pir ses viadis han manà en temp istoric a la colonisaziun permanenta dal continent tras umans d’ultramar.