Jurnalismu

Lu jurnalismu è lu travagghiu di chiddi ca, upirannu ntô munnu di l'editurìa, sunnu spicializzati ntâ cugghiuta e ntâ trasmissioni dê nutizzi. Lu cuntattu cô pùbbricu è funnamintali: na nutizzia veni scrivuta pi putiri èssiri spargiuta. Li mezzi dâ nfurmazzioni sunnu diversi: dê jurnali ê mass media elittrònichi, comu la radiu, la televisioni e tràmiti internet.

L'attivitati dû jurnalismu cumprenni - oltri a chidda dû jurnalista - àutri mpurtanti roli prufissiunali; comu pi asempiu chiddi dû tipògrafu e dû foturiporter, oltri ca - ntâ materia dû jurnalismu televisivu e radiufònicu - chiddi dû teleupiraturi, dû tècnicu dû sonu e dû muntaturi, lu addettu ô Muntaggiu radiutelevisivu dê sirvizza jurnalìstichi.

Ntô cursu dû tempu, 'n particulari ntâ secunna mità dû XX sèculu, lu jurnalismu - e cu iddu la libbirtà di stampa - hà statu ô centru di mpurtanti battagghi: la scaciuni di pàrtuta era - e tali veni ancora arritinuta - ca na pubbricazzioni lìbbira di ogni cunnizziunamentu putìa garantiri na sucità e nu stari nzemi megghi. Nun pi casu lu jurnalismu hà statu addifinutu lu Quartu Putiri (appressu a chiddi liggislavtivu, esicutivu e judizziariu), pâ mpurtanza ca di sempri havi ntâ sucità civili e pê putenti ntiressi ca ricogghi.

L'attivitati dû jurnalismu ntâ sò unitati e - 'n senzu cchiù granni - chidda dû munnu di l'editurìa (o armenu chiddu di na pricisa editurìa di nu tempu) hannu statu discrivuti ntô film Citizen Kane, caputravagghiu dû cìnima, ntirpritatu e diriggiutu ntô 1941 di Orson Welles.