Back Etyn Afrikaans أسيتيلين Arabic Asetilen Azerbaijani استیلن AZB Ацэтылен Byelorussian Ацетилен Bulgarian ইথাইন Bengali/Bangla Acetilen BS Acetilè Catalan Ethyn Czech
| Acetylene | |||
|---|---|---|---|
| |||
| |||
| |||
| |||
| IUPAC ime |
| ||
| Naziv po klasifikaciji | Etin[1] | ||
| Identifikacija | |||
| CAS registarski broj | 74-86-2 
| ||
| ChemSpider[2] | 6086
| ||
| UNII | OC7TV75O83
| ||
| UN broj | 1001 (rastvoren) 3138 (u smeši sa etilenom i propilenom) | ||
| KEGG[3] | |||
| ChEBI | 27518 | ||
| ChEMBL[4] | CHEMBL116336
| ||
| Jmol-3D slike | Slika 1 | ||
| |||
| |||
| Svojstva | |||
| Molekulska formula | C2H2 | ||
| Molarna masa | 26.04 g mol−1 | ||
| Gustina | 1,097 g/L = 1,097 kg/m3 | ||
| Tačka topljenja |
−80,8 °C, 192,4 K, −113,4 °F (Trojna tačka na 1,27 atm) | ||
| Tačka ključanja |
−84 °C, 189 K, -119 °F (Sublimaciona tačka na 1 atm) | ||
| Rastvorljivost u vodi | u maloj meri je rastvoran | ||
| pKa | 25 | ||
| Struktura | |||
| Oblik molekula (orbitale i hibridizacija) | Linearan | ||
| Termohemija | |||
| Standardna entalpija stvaranja jedinjenja ΔfH |
+226,88 kJ/mol | ||
| Standardna molarna entropija S |
201 J·mol−1·K−1 | ||
| Opasnost | |||
| NFPA 704 |
 4
1
3
| ||
| Tačka spontanog paljenja | 300 °C | ||
|
Ukoliko nije drugačije napomenuto, podaci se odnose na standardno stanje (25 °C, 100 kPa) materijala | |||
| Infobox references | |||
Acetilen (IUPACov naziv: etin) je hemijsko jedinjenje formule C2H2. Najjednostavniji je alkin.
Kao alkin, acetilen je nezasićen zbog toga što su dva atoma ugljenika vezana trostrukom vezom. Trostruka veza ugljenik-ugljenik daje ugljenikovim atomima sp hibridne orbitale, postavljajući sva četiri atoma u pravu liniju, gde je ugao CCH veze 180°.
Acetilen je otkriven 1836. od strane Edmunda Dejvija koji ga je okarakterisao kao "novo ugljenikovo jedinjenje vodonika". Ponovo je otkriven 1860. od strane francuskog hemičara Marsolena Bertoloa koji mu je dao ime "acetilen". Nobelovac Gustaf Dalen je oslepljen u eksploziji acetilena.
- ↑ Acyclic Hydrocarbons. Rule A-3. Unsaturated Compounds and Univalent Radicals, IUPAC Nomenclature of Organic Chemistry
- ↑ Hettne KM, Williams AJ, van Mulligen EM, Kleinjans J, Tkachenko V, Kors JA. (2010). „Automatic vs. manual curation of a multi-source chemical dictionary: the impact on text mining”. J Cheminform 2 (1): 3. DOI:10.1186/1758-2946-2-3. PMID 20331846.
- ↑ Joanne Wixon, Douglas Kell (2000). „Website Review: The Kyoto Encyclopedia of Genes and Genomes — KEGG”. Yeast 17 (1): 48–55. DOI:10.1002/(SICI)1097-0061(200004)17:1<48::AID-YEA2>3.0.CO;2-H.
- ↑ Gaulton A, Bellis LJ, Bento AP, Chambers J, Davies M, Hersey A, Light Y, McGlinchey S, Michalovich D, Al-Lazikani B, Overington JP. (2012). „ChEMBL: a large-scale bioactivity database for drug discovery”. Nucleic Acids Res 40 (Database issue): D1100-7. DOI:10.1093/nar/gkr777. PMID 21948594.