Back Mercurius Afrikaans Merkur (Planet) ALS ኣጣርድ Amharic Mercurio (planeta) AN Wōden (tungol) ANG Mekuri ANN बुध ग्रह ANP عطارد Arabic عطارد ARY عطارد ARZ
 Snimka Merkura koju je napravio Messenger 2008. | |
| Afel | ≈ 0.466697 AJ (69,816,900 km) |
|---|---|
| Perihel | Šablon:FormattingError (46,001,200 km) |
| Srednji poluprečnik putanje | 0.387098 AU |
| 57,909,050 km | |
| Orbitalni period | 88 dana |
| Sinodni period | 115,88 dana |
| Prosječna orbitalna brzina | 47,36 km/s |
| Srednja anomalija | 174.796 deg |
| Inklinacija | 1.770° |
| Dužina ulaznog čvora | 7.005° |
| Argument perihela | 29.124° |
| Prirodni satelit | net |
| Fizikalne osobine | |
| Ekvatorijalna površinska gravitacija | Šablon:FormattingError m/s2[a] |
| Brzina oslobađanja | 23.5 km/s[b] |
| Period rotacije | − 0.6713 25 dana, 16 sati, 6 minuta, 36 sekundi |
| Ekvatorijalna brzina rotacije | 2.68 km/h |
| Osni nagib | Šablon:FormattingError |
| Deklinacija sjevernog pola | 42.950° |
| Albedo | 0,290 do 0,442 |
| Temperatura na površini | −201 °C |
| Prividna magnituda | 7.67 |
.svg){kind=small}
Merkur (simbol: .svg){kind=small}
) je najmanja, a ujedno i najbliža planeta Suncu i jedna od 8 planeta u Sunčevom sistemu,[c] čiji orbitalni period traje oko 88 zemaljskih dana. Gledano sa Zemlje, Merkuru je potrebno skoro 116 dana da napravi jedan puni krug oko svoje orbite, što je mnogo brže nego kod i jedne druge planete. Upravo ova brzina revolucije Merkura je i bila razlog zbog kojeg je ta planeta dobila ime po starorimskom bogu trgovine i putovanja i glasniku bogova Merkuru (lat. Mercurius; grčki ekvivalent je Hermes).
Zbog gotovo nepostojanja atmosfere koja bi ublažila sunčevo zračenje, površina Merkura je izložena najintenzivnijim temperaturnim varijacijama među svim planetama Sunčevog sistema, koje se na području oko ekvatora kreću između -173 °C u toku noći i +427 °C u toku dana. Temperature na polovima su konstantno ispod -93 °C. Merkur je specifičan i po nagibu svoje ose jer ima najmanju vrednost među svim planetama Sunčevog sistema i iznosi svega 2,11′ (oko trideseti deo stepena), ali i po najizraženijem ekscentricitetu orbite. U fazi afela Merkur je čak 1,5 puta dalje od Sunca u odnosu na perihel. Prosečna udaljenost Merkura od Sunca je 0,387 AJ ili 57.910.000 km. Godišnja doba ne postoje u smislu godišnjih doba na Zemlji, što je posledica malog nagiba ose. Površina Merkura je izbrazdana brojnim kraterima meteorskog porekla i slična je površini Meseca, što navodi na zaključak da je sama planeta u geološkom stanju mirovanja više miliona godina.
U gravitacionom smislu Merkur je gravitaciono zarobljena planeta i ima potpuno jedinstven sistem rotacije[d] u odnosu na ostale objekte Sunčevog sistema. Za vreme jedne revolucije, Merkur izvrši svega jednu i po rotaciju (dok Zemlja ima odnos 365:1).[1]
Pošto Merkurova orbita leži u ravni sa orbitom Zemlje (kao što je slučaj i sa Venerom), ova planeta je vidljiva na zemljinom nebu tokom ranog jutra i uveče, ali ne i tokom ponoći. Zbog blizine Sunca, retko je u povoljnom položaju za posmatranje, a i tada je vidljiv iznad horizonta samo kratko vreme pre zalaska ili nakon izlaska Sunca. Gledano sa Zemlje, Merkur je vidljiv u raznim fazama (poput Meseca u svojim menama). Prva svemirska letelica koja se približila Merkuru bila je Mariner 10 tokom sedamdesetih godina 20. veka. Ona je tokom tri „susreta“ snimila oko 45% površine planete. Nova sonda MESSENGER, lansirana u avgustu 2004, u orbitu Merkura ušla je u martu 2011. i tokom naredne dve godine uspela je da snimi celokupnu površinu ove planete.
Greška u referenci: Oznake <ref> postoje za skupinu imenovanu kao "lower-alpha", ali nema pripadajuće oznake <references group="lower-alpha"/>
- ↑ "Animated clip of orbit and rotation of Mercury". Sciencenetlinks.com.