Back Therapsida Afrikaans وحشيات الأقواس Arabic Therapsida AST Терапсиди Bulgarian Therapsida BS Teràpsids Catalan Therapsida CEB Therapsidi Czech Therapsiden German Θηριαψιδωτά Greek
| Terapsidi | |
|---|---|
| |
| Pristerognathus, terapsid veličine mačke | |
| Status zaštite | |
 Status zaštite: Izumrli ({{{kada}}}) (IUCN 3.1) | |
| Naučna klasifikacija | |
| Carstvo: | Animalia |
| Koljeno: | Chordata |
| Red: | Therapsida Broom, 1905. |
Terapsidi (lat. Therapsida) su grupa sinapsida, u koje spadaju sisari i njihovi preci.[1][2] Mnoge osobine koje se danas smatraju jedinstvenim za sisare imale su korijene među prvim terapsidima, a u njih spada i uspravan položaj tijela. Najraniji fosil priključen grupi Therapsida bio je primjerak vrste Tetraceratops insignis iz donjeg perma.[3][4] Terapsidi su evoluirali od pelikosaura (preciznije sfenakodonata) prije 275 miliona godina. U srednjem permu su zamijenili pelikosaure kao dominantne velike kopnene životinje, a u trijasu su njih na isti način zamijenili arhosauromorfi, mada je jedna grupa terapsida, Kannemeyeriiformes, i dalje bila rasprostranjena u kasnom trijasu. U terapside su spadali cinodonti, grupa od koje su se tokom kasnog trijasa, prije 225 miliona godina, razvili sisari. Od nesisarskih terapsida samo su cinodonti i dicinodonti preživjeli trijasko-jursko izumiranje. Posljednji nesisarski terapsidi, cinodonti tritilodontidi, izumrli su tokom rane krede, prije oko 100 miliona godina.
- ↑ Romer, A.S. (1933). Vertebrate Paleontology. University of Chicago Press., 3rd ed., 1966.
- ↑ http://www.britannica.com/EBchecked/topic/591228/therapsid
- ↑ M.Laurin & R.R. Reisz. 1996. The osteology and relationships of Tetraceratops insignis, the oldest known therapsid. Journal of Vertebrate Paleontology 16(1): 95-102.
- ↑ J. Liu, B. Rubidge & J. Li, New basal synapsid supports Laurasian origin for therapsids, 2009, Acta Palaeontol. Pol., 54 (3): 393-400