Tong Jabgu Kagan

Tong Jabgu Kagan (Tong Yabghu Qaghan; ? - 628^[1]) (također poznat i kao Ziebel, T'ung Yabghu, Ton Yabghu, Tong Yabghu Khagan, Tun Yabghu ili Tong Yabğu, tradicionalni kineski 統葉護可汗, pojednostavljeni kineski: 统叶护可汗, pinyin Tǒngyèhù Kěhán, Wade-Giles: t'ung-yeh-hu k'o-han) je bio kagan, odnosno vladar Zapadnog Turkijskog Kaganata od 618 do 628.

Bio je brat prethodnog kagana Shekueija (vl. 611-618), i član gokturskog klana Ashina.^[2] Većina historičara smatra njegovu vladavinu zenitom, odnosno vrhuncem moći Zapadnoturkijskog kaganata.^[3]

Tong Jabgu je opisan u kineskim izvorima iz perioda dinastije Tang, sa kojom je bio u dobrim odnosima. Dio historičara vjeruje da je upravo Tong kan koga je znameniti kineski putnik i budistički hodočasnik Xuanzang sreo i opisao na svom putovanju Centralnom Azijom do Indije.

Većina historičara drži da je Tong Jabgu vladar koji se u bizantskim izvorima naziva Ziebel, a koji je bio bizantski saveznik tokom velikog rata sa Perzijom. Godine 619. Tongov pohod na istočne perzijske granice nije uspio, ali je zato 627. prodro na Kavkaz gdje je zauzeo i opustošio grad Derbent, a potom se spojio sa Bizantincima i osobno sreo sa carem Heraklijem. Zajedno su opsjedali Tfilis (današnji Tbilisi) bez uspjeha; sljedeće godine je Tong uspio zauzeti i opustošiti grad.

Njegova smrt je označila početak slabljenja Kaganata, koji je za nekoliko decenija pokoren od susjednih država, odnosno raspao se na dotada vazalne entitete kao što su Hazarski Kaganat i Stara Velika Bugarska.

1. ↑ Zizhi Tongjian, vol. 193
2. ↑ Christian 260
3. ↑ Golden, Nomads 30.