Urinarni sistem

Urinarni, mokraćni ili uropoezni sistem (organa urinaria) čine: bubrezi (ren), mokraćovodi (ureter), mokraćna bešika (vesica urinaria) i mokraćna cev (urethra).

Razvoj ovih organa je u tesnoj vezi sa razvojem polnih organa. Kod osoba muškog pola oni ostaju sjedinjeni na nivou mokraćne cevi (tokom ejakulacije kroz nju prolazi sperma), a kod žena dolazi do potpunog odvajanja mokraćnih i polnih puteva.

Ti organi učestvuju u regulaciji zapremine i sastava telesnih tečnosti. Posredstvom urinarnog sistema iz krvne plazme se eliminišu sve štetne materije (krajnji produkti metabolizma, toksini i sl) kao i višak vode i elektrolita, i pri tome nastaje mokraća (urin). Od karbohidrata i masti nastaju ugljikov dioksid i voda. Razlaganjem proteina se kod različitih životinjskih skupina dobijaju različiti krajnji produkti. Kod većine beskičmenjaka i kod većine riba krajnji produkt je amonijak. Kod složenijih organizama amonijak se transformira i nastaju urea i mokraćna kiselina sa njenim solima. Kod ptica se u mokraći najviše izlučuje mokraćna kiselina, a kod sisara uglavnom urea. Osim navedenih, izlučuju se i druge organske i neorganske tvari koje ulaze u sastav organizma. Međutim, jedino se ugljikov-dioksid ne izlučuje u vidu tečnosti.

Centralni organ urinarnog sistema je bubreg, u kome se i dešava stvaranje mokraće kroz procese glomerulske filtracije i tubulske sekrecije i reapsorpcije. Obavljajući ovu primarnu ulogu, bubrezi vrše i druge funkcije bitne za funkcionisanje organizma. Ovako stvorena mokraća se kroz desni i levi mokraćovod transportuje do mokraćne bešike. To je neparni organ koji služi kao privremeni rezervoar urina i iz nje se mokraća odvodi u spoljašnju sredinu putem mokraćne cevi.

Proces kojim se napunjena mokraćna bešika prazni naziva se mikturicija.