Kanji

  Kanji ( 漢字, shqiptimi fonetik:[kaɲdʑi] , shqip: Kanxhi) janë karaktere kineze logografike të marra nga familja kineze e shkrimeve used in the writing of Japanese.^[1] Ato u bënë pjesë e rëndësishme e sistemit të shkrimit japonez gjatë kohës së Japonishtes së vjetër dhe përdoren akoma, së bashku me rrokëshet e derivuara: hiragana and katakana.^[2][3] Karakteret kanë shqiptime japoneze; shumica kanë dy, me një të bazuar mbi tingullin kinez. Disa karaktere u shpikën në Japoni duke ndërtuar përbërësit e karaktereve nga karaktere të tjera kineze. Pas Restaurimit Meixhi, Japonia bëri përpjekje për ti thjeshtuar karakteret, sipas një proçesi të ngjashëm me atë që do të përdorej më vonë në Kinë. Këto përpjekje u bënë me qëllim për të rritur arsimimin e popullit. Që prej viteve 1920, qeveria japoneze ka publikuar periodikisht listat e karaketereve për të përmirësuar arsimimin e popullsisë mes gjithë atij lëmi kanxhish. Ka pothuajse 3,000 kanxhi që përdoren në emrat japonezë dhe në komunikimin e përditshëm.

Termi kanji në japonisht fjalë për fjalë do të thotë "karaktere Han ". ^[4] Është shkruar në japonisht duke përdorur të njëjtat karaktere si në kinezishten tradicionale dhe të dyja i referohen sistemit të shkrimit të karaktereve të njohur në kinezisht si hanzi ( 汉字 " karakteret Han "). ^[5] Përdorimi domethënës i simboleve kineze në Japoni filloi së pari të përhapet rreth shekullit të 5-të pas Krishtit dhe që atëherë ka pasur një ndikim të thellë në formësimin e kulturës, gjuhës, letërsisë, historisë dhe të dhënave japoneze. ^[6] Artefaktet e gurit të bojës në vendet arkeologjike që datojnë në periudhën e hershme Yayoi u zbulua se përmbanin karaktere kineze. ^[7]

Megjithëse disa karaktere, siç përdoren në japonisht dhe kinezisht, kanë kuptime dhe shqiptime të ngjashme, të tjerët kanë kuptime ose shqiptime që janë unike për njërën ose tjetrën gjuhë. Për shembull,誠do të thotë 'i sinqertë' në të dyja gjuhët, por shqiptohet makoto ose sei në japonisht, dhe chéng në kinezishten standarde mandarine . Karakteret individuale kanji të shpikur në Japoni, ose fjalët shumë-kanji të krijuara në japonisht, kanë ndikuar dhe janë huazuar gjithashtu në gjuhën kineze, koreane dhe vietnameze kohët e fundit. Për shembull, fjala për telefon ,電話denwa në japonisht, kalket si diànhuà në mandarinisht kinezisht, điện thoại në Vietnamisht dhe 전화 jeonhwa në koreanisht. ^[8]

1. ^ Matsunaga, Sachiko (1996). "The Linguistic Nature of Kanji Reexamined: Do Kanji Represent Only Meanings?". The Journal of the Association of Teachers of Japanese. 30 (2): 1–22. doi:10.2307/489563. ISSN 0885-9884. JSTOR 489563. Arkivuar nga origjinali më 2 dhjetor 2022. Marrë më 2 dhjetor 2022. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
2. ^ Taylor, Insup; Taylor, Maurice Martin (1995). Writing and literacy in Chinese, Korean, and Japanese. Amsterdam: John Benjamins Publishing Company. fq. 305. ISBN 90-272-1794-7. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
3. ^ McAuley, T. E.; Tranter, Nicolas (2001). Language change in East Asia. Richmond, Surrey: Curzon. fq. 180–204. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
4. ^ Suski, P.M. (2011). The Phonetics of Japanese Language: With Reference to Japanese Script. Taylor & Francis. fq. 1. ISBN 9780203841808. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
5. ^ Malatesha Joshi, R.; Aaron, P.G. (2006). Handbook of orthography and literacy. New Jersey: Routledge. fq. 481–2. ISBN 0-8058-4652-2. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
6. ^ Miyake (2003), 8.
7. ^ Yamazaki, Kento (5 tetor 2001). "Tawayama find hints kanji introduced in Yayoi Period". The Japan Times. Arkivuar nga origjinali më 15 shkurt 2022. Marrë më 15 shkurt 2022. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
8. ^ Chen, Haijing (2014). "A Study of Japanese Loanwords in Chinese". University of Oslo. Arkivuar nga origjinali më 12 shtator 2021. Marrë më 12 shtator 2021. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)