Serbia

Република Србија Republika Srbija
Flamuri Stema
Himni: Боже правде Bože pravde Zoti i Drejtësisë
Shfaq globin Shfaq hartën e Evropës Territori i Serbisë së sotme (e gjelbër e mbyllur) dhe territori i Kosovës së pavarur (e gjelbër e hapur) në Evropë
Kryeqyteti dhe qyteti më i madh	Beogradi
Gjuhët zyrtare	Serbishtja
Qeveria
Lloji i qeverisjes	Republika parlamentare unitare
• Presidenti	Aleksandar Vuçiq
• Kryeministri	Ana Bërnabiq
• Kryetari i Asamblesë Kombëtare	Millosh Vuçeviq
Kuvendi	Asambleja Kombëtare
Historia e themelimit
• Principata	780
• Mbretëria	1217
• Perandoria	1346
• Pushtimi osman	1459–1556
• Revolucioni serb	1804–1835
• Pavarësia e njohur	1878
• Mbretëria e Serbisë	1882
• Jugosllavia	1918
• Serbia dhe Mali i Zi	1992
• Pavarësia u rivendos	2006
Sipërfaqja
• Totale	77,612[1] km2 (29,966 sq mi) (111-të)
Popullsia
• Përllogaritje 2022	6,797,105[2] (105-të)
• Dendësia	92/km2 (238.3/sq mi) (95-të)
Ekonomia
PBB (PFB)	Përllogaritje 2022
• Gjithsej	$157.4 billion[3] (78-të)
• Për kokë banori	$22,900[3] (66-të)
PBB (zyrtare)	Përllogaritje 2022
• Gjithsej	$65.7 billion[3] (84-të)
• Për kokë banori	$9,560[3] (75th)
Monedha	Dinari serb (RSD)
Të dhëna të tjera
Gini (2019)	33.3[4] i mesëm
IZHNJ (2021)	0.802[5] shumë i lartë · 63-të
Zona kohore	UTC+1 (Zona Kohore e Evropës QendroreCET)
• Verës	UTC+2 (CEST)
Formati i datës	dd.mm.yyyy
Ana e drejtimit të makinës	djathtas
Prefiksi telefonik	+381
Kodi i internetit TLD	.rs .срб

Serbia (Cirilik: Србија, romanizuar: Srbija) zyrtarisht njihet si Republika e Serbisë (Cirilik: Република Србија, romanizuar: Republika Srbija), është shtet i cili shtrihet në Evropën Qendrore dhe Evropën Juglindore. Ndodhet në udhëkryqin e Fushës së Panonisë dhe Ballkanit, në kufi me Hungarinë në veri, Rumaninë në verilindje, Bullgarinë në juglindje, Kosovën dhe Maqedoninë e Veriut në jug, Malin e Zi në jugperëndim dhe Kroacinë dhe Bosnjën dhe Hercegovinën në perëndim. Beogradi është kryeqyteti i Serbisë.

Nga mesi i shekullit të 16-të, osmanët aneksuan tërësinë e Serbisë së sotme; sundimi i tyre u ndërpre nganjëherë nga Perandoria Habsburge, e cila filloi të zgjerohej drejt Serbisë Qendrore nga fundi i shekullit të 17-të, duke ruajtur një bazë në Vojvodinë. Në fillim të shekullit të 19-të, Revolucioni serb krijoi shtetin kombëtar si monarkinë e parë kushtetuese të rajonit, e cila më pas zgjeroi territorin e saj. Pas viktimave në Luftën e Parë Botërore dhe bashkimit të mëvonshëm të ish-kurorës së Habsburgëve të Vojvodinës me Serbinë, vendi bashkëthemeloi Jugosllavinë me kombet e tjera sllave të jugut, të cilat do të ekzistonin në formacione të ndryshme politike deri në Luftërat Jugosllave të viteve 1990. Gjatë shpërbërjes së Jugosllavisë, Serbia formoi një bashkim me Malin e Zi, i cili u shpërbë në mënyrë paqësore në vitin 2006, duke rivendosur pavarësinë e Serbisë si shtet sovran për herë të parë që nga viti 1918. Në vitin 2008, përfaqësuesit e Kuvendit të Kosovës shpallën në mënyrë të njëanshme pavarësinë, me përgjigje të ndryshme nga komuniteti ndërkombëtar ndërsa Serbia vazhdon ta pretendojë atë si pjesë të territorit të saj sovran.

1. ^ "The World Factbook: Serbia" (në anglisht). Central Intelligence Agency. 20 qershor 2014. Marrë më 18 dhjetor 2014.
2. ^ "Estimates of population for 1.1.2022" (PDF) (në anglisht). The Statistical Office of the Republic of Serbia. Marrë më 2022-07-11.
3. ^ ^{a b c d} "World Economic Outlook Database, October 2020". IMF.org (në anglisht). International Monetary Fund. Marrë më 16 dhjetor 2020.
4. ^ "Gini coefficient of equivalised disposable income – EU-SILC survey". ec.europa.eu (në anglisht). Eurostat. Marrë më 16 dhjetor 2020.
5. ^ "Human Development Report 2021/2022" (PDF) (në anglisht). Programi i Kombeve të Bashkuara për Zhvillimin. 8 shtator 2022. Marrë më 8 shtator 2022.