Europa (buwan)

Europa

Larawan ng Europa na nagpapakita ng tunay na kulay nito na sa pangkalahatan ay puti. Nasipat noong 29 Setyembre 2022 ng sasakyang pangkalawakan na Juno.
Pagkatuklas
Natuklasan ni	Galileo Galilei Simon Marius
Natuklasan noong	8 Enero 1610[1]
Designasyon
Bigkas	/jʊˈroʊpə/[2]
Ipinangalan kay	Ευρώπη Eurōpē
Pang-uri	Europano /jʊˈroʊpən/[3][4]
Orbital characteristics[7]
Epoch 8 Enero 2004
Periapsis	664862 km[a]
Apoapsis	676938 km[b]
Mean orbit radius	670900 km[5]
Eccentricity	0.009[5]
Orbital period	3.551181 d[5]
Average orbital speed	13743.36 m/s[6]
Inclination	0.470° (relatibo sa ekwador ng Hupiter) 1.791° (relatibo sa patag ng ekliptik)[5]
Pisikal na katangian
Mean radius	1560.8±0.5 km (0.245 na mga Daigdig)[8]
Pang-ibabaw na sukat	3.09×107 km2 (0.061 na mga Daigdig)[c]
Volume	1.593×1010 km3 (0.015 na mga Daigdig)[d]
Mass	(4.799844±0.000013)×1022 kg (0.008 na mga Daigdig)[8]
Mean density	3.013±0.005 g/cm3 (0.546 na mga Daigdig)[8]
Surface gravity	1.314 m/s2 (0.134 g)[e]
Moment of inertia factor	0.346±0.005[9] (estimate)
Escape velocity	2.025 km/s[f]
Axial tilt	0.1°[10]
Albedo	0.67 ± 0.03[8]
Surface temp. min mean max Ibabaw ≈ 50 K 102 K (−171 °C) 125 K
Apparent magnitude	5.29 (oposisyon)[8]
Surface pressure	0.1 µPa (10−12 bar)[11]

Ang Europa /jʊˈroʊpə/, o Jupiter II, ay ang pinakamaliit sa apat na buwang Galilean na umiinog sa planetang Hupiter. Ito rin ang ikaanim sa pinakamalaking buwan sa Sistemang Solar. Magkahiwalay at independiyenteng natuklas ito nina Simon Marius at Galileo Galilei^[1] at ipinangalan ni Marius kay Europa, isang tauhan mula sa mitong Griyego.

Pangunahing binubuo ang Europa ng batong silica at yelo^[12] at maaaring yari sa bakal at nikel ang kaibuturan nito. Mayroon lamang itong manipis na atmospera na pangunahing binubuo ng oksihino. Ang puti-mapusyaw na kayumangging kulay nito ay may mga gasgas, biyak, at serye ng malapulbos na mga linya subalit napakakaunti ng mga naiwang butas na ibinunga ng mga sumalpok na bulalakaw. Bukod pa sa mga obserbasyong sinasagawa ng mga teleskopyo sa daigdig, nasiyasat na ang Europa ng ilang mga sasakyang pangkalawakan mula pa noong dekada sitenta.

Ang Europa ay ang may pinakamakinis na anyo sa anumang solidong selestyal na bagay sa sistemang solar. Ang makinis at batang kutis nito ay nagbibigay kredensiya sa ipotesis na maaaring may dagat na nakakubli sa ilalim ng buwang ito na maaaring maglaman ng extraterrestrial na buhay^[13]. Ang init na nagpapanatiling likido sa karagatang ito ay maaaring mula sa penomenong tidal flexing o dahan-dahang pagkakayupi ng buwan bunga ng mga pwersang balani na dinaranas nito mula sa hila ng Hupiter at kanugnog nitong mga buwan^[14][15]. Tinutulak din ng naturang mga pwersa ang paggalaw ng biyak-biyak na niyebe sa ibabaw ng Europa katulad ng nangyayari sa penomenong tektonika ng plaka sa daigdig, kung kaya nagkakaroon ng paggalaw ng mga kimikal mula sa ibabaw nito patungo sa karagatan sa ilalim nito at vice versa.^[14][15]

1. ↑ ^{1.0 1.1} Blue, Jennifer (9 November 2009). "Planet and Satellite Names and Discoverers". USGS. Inarkibo mula sa orihinal noong 25 August 2009. Nakuha noong 14 January 2010.
2. ↑ "Europa". Lexico UK English Dictionary. Oxford University Press. Inarkibo mula sa orihinal noong 22 March 2020.
   Padron:MW
3. ↑ G.G. Schaber (1982) "Geology of Europa", in David Morrison, ed., Satellites of Jupiter, vol. 3, International Astronomical Union, p 556 ff.
4. ↑ Greenberg (2005) Europa: the ocean moon
5. ↑ ^{5.0 5.1 5.2 5.3} "Overview of Europa Facts". NASA. Inarkibo mula sa orihinal noong 26 March 2014. Nakuha noong 27 December 2007.
6. ↑ "By the Numbers | Europa". NASA Solar System Exploration. Inarkibo mula sa orihinal noong 6 May 2021. Nakuha noong 6 May 2021.
7. ↑ "JPL HORIZONS solar system data and ephemeris computation service". Solar System Dynamics. NASA, Jet Propulsion Laboratory. Inarkibo mula sa orihinal noong 7 October 2012. Nakuha noong 10 August 2007.
8. ↑ ^{8.0 8.1 8.2 8.3 8.4} Yeomans, Donald K. (13 July 2006). "Planetary Satellite Physical Parameters". JPL Solar System Dynamics. Inarkibo mula sa orihinal noong 14 August 2009. Nakuha noong 5 November 2007.
9. ↑ Showman, A. P.; Malhotra, R. (1 October 1999). "The Galilean Satellites". Science. 286 (5437): 77–84. doi:10.1126/science.286.5437.77. PMID 10506564. S2CID 9492520.
10. ↑ Bills, Bruce G. (2005). "Free and forced obliquities of the Galilean satellites of Jupiter". Icarus. 175 (1): 233–247. Bibcode:2005Icar..175..233B. doi:10.1016/j.icarus.2004.10.028. Inarkibo mula sa orihinal noong 27 July 2020. Nakuha noong 29 June 2019.
11. ↑ McGrath (2009). "Atmosphere of Europa". Sa Pappalardo, Robert T.; McKinnon, William B.; Khurana, Krishan K. (mga pat.). Europa. University of Arizona Press. ISBN 978-0-8165-2844-8.
12. ↑ Chang, Kenneth (12 March 2015). "Suddenly, It Seems, Water Is Everywhere in Solar System". The New York Times. Inarkibo mula sa orihinal noong 9 May 2020. Nakuha noong 13 March 2015.
13. ↑ Tritt, Charles S. (2002). "Possibility of Life on Europa". Milwaukee School of Engineering. Inarkibo mula sa orihinal noong 9 June 2007. Nakuha noong 10 August 2007.
14. ↑ ^{14.0 14.1} "Tidal Heating". geology.asu.edu. Inarkibo mula sa orihinal noong 29 March 2006.
15. ↑ ^{15.0 15.1} Dyches, Preston; Brown, Dwayne; Buckley, Michael (8 September 2014). "Scientists Find Evidence of 'Diving' Tectonic Plates on Europa". NASA. Inarkibo mula sa orihinal noong 4 April 2019. Nakuha noong 8 September 2014.

Maling banggit (May <ref> tag na ang grupong "lower-alpha", pero walang nakitang <references group="lower-alpha"/> tag para rito); $2