Pangkat etniko

Ang ethnisidad o pangkat etniko ay pangkat ng mga tao na kinikila ang bawat isa sa batayan ng nakikitang binabahaging mga katangian na ipinagkakaiba sila mula sa ibang mga pangkat. Maaring mapabilang sa mga katangiang yaon ang isang karaniwang bansa ng pinagmulan, o karaniwang pangkat ng lipi, mga tradisyon, wika, lipunan, relihiyon, o pagtratong panlipunan.^[2][3] Kadalasang ginagamit ng salitan ang katawagang etnisidad sa katawagang nasyon, partikular sa mga kaso ng nasyonalismong etniko.^[4]

Maaring ipakahulugan ang etnisidad bilang isang kayariang minana o pinataw ng lipunan. Nakaugaliang bigyang kahulugan ang pagkasaping etniko sa pamamagitan ng nabahaging pamanang pangkalinangan, lipi, mitong pinagmulan, kasaysayan, bayang sinilangan, wika, diyalekto, relihiyon, mitolohiya, kuwentong-bayan, rituwal, lutuin, istilo ng pananamit, sining, o pisikal na itsura. Maaring nagbabahagi ang mga pangkat etniko ng isang manipis o malawak na espektro ng henetikong lipi, depende sa pagkakalinlan ng pangkat, na may maraming pangkat na may pinaghalong liping henetiko.^[5][6][7]

1. ↑ tinatayang nasa 300 milyon sa buong mundo (taya ng CIA Factbook 2014, sumasailalim ang mga bilang sa mabilis na paglago ng populasyon).
2. ↑ Chandra, Kanchan (2012). Constructivist theories of ethnic politics (sa wikang Ingles). Oxford University Press. pp. 69–70. ISBN 978-0199893157. OCLC 829678440. Inarkibo mula sa orihinal noong 2022-07-30. Nakuha noong 2020-09-11.
3. ↑ People, James; Bailey, Garrick (2010). Humanity: An Introduction to Cultural Anthropology (sa wikang Ingles) (ika-ika-9 (na) edisyon). Wadsworth Cengage learning. p. 389. In essence, an ethnic group is a named social category of people based on perceptions of shared social experience or one's ancestors' experiences. Members of the ethnic group see themselves as sharing cultural traditions and history that distinguish them from other groups. Ethnic group identity has a strong psychological or emotional component that divides the people of the world into opposing categories of 'us' and 'them'. In contrast to social stratification, which divides and unifies people along a series of horizontal axes based on socioeconomic factors, ethnic identities divide and unify people along a series of vertical axes. Thus, ethnic groups, at least theoretically, cut across socioeconomic class differences, drawing members from all strata of the population.
4. ↑ Marcus Banks, Ethnicity: Anthropological Constructions (1996), p. 151 "'ethnic groups' invariably stress common ancestry or endogamy". (sa Ingles)
5. ↑ "Insight into Ethnic Differences". National Institutes of Health (NIH) (sa wikang Ingles). 2015-05-25. Inarkibo mula sa orihinal noong 2021-08-02. Nakuha noong 2021-08-02.
6. ↑ Banda, Yambazi; Kvale, Mark N.; Hoffmann, Thomas J.; Hesselson, Stephanie E.; Ranatunga, Dilrini; Tang, Hua; Sabatti, Chiara; Croen, Lisa A.; Dispensa, Brad P.; Henderson, Mary; Iribarren, Carlos (2015-08-01). "Characterizing Race/Ethnicity and Genetic Ancestry for 100,000 Subjects in the Genetic Epidemiology Research on Adult Health and Aging (GERA) Cohort". Genetics (sa wikang Ingles). 200 (4): 1285–1295. doi:10.1534/genetics.115.178616. ISSN 0016-6731. PMC 4574246. PMID 26092716. Inarkibo mula sa orihinal noong 2021-08-02. Nakuha noong 2021-08-02.
7. ↑ Salter, Frank; Harpending, Henry (2013-07-01). "J.P. Rushton's theory of ethnic nepotism". Personality and Individual Differences (sa wikang Ingles). 55 (3): 256–260. doi:10.1016/j.paid.2012.11.014. ISSN 0191-8869. Inarkibo mula sa orihinal noong 2021-08-02. Nakuha noong 2021-08-02.