Paraon

Paraon ng Sinaunang Ehipto
Ang Pschent ay nagsama ng Deshret ng Ibabang Ehipto at Hedget ng Itaas na Ehipto.
Larawan ng isang Paraon na may suot na nemes sa ulo, pekeng balbas at shendyt (kilt) (pagkatapos ni Djoser ng Ikatlong dinastiya ng Ehipto
Detalye
Estilo	Horus, Nebty
Unang monarko	Haring Narmer o Haring Menes (ayon sa tradisyon) (Ang unang gamit ng pamagat ng Paraon para sa isang hari ng Ehipto ay kay Merneptah)
Huling monarko	Nectanebo II (huling katutubo)[1] Caesarion (huling aktuwal) Maximinus Daia (last to be referred to as pharaoh) [2]
Itinatag	c. 3150 BCE
Binuwag	343 BCE (huling katutubong paraon)[1] 30 BCE (huling Griyegong paraon) 314 CE (huling Emperador Romano na tinawag na paraon)[2]
Tahanan	Thinis: (3150 BCE – 2686 BCE) – Dinastiyang I at Dinastiyang II Memphis: (2686 BCE– 2160 BCE) – Dinastiyang III hanggang Dinastiyang VIII Heracleopolis Magna: (2160 BCE – 2040 BCE) – Dinastiyang IX at Dinastiyang X Thebes, Ehipto: (2135 BCE – 1985 BCE) – Dinastiyang XI Itjtawy: (1985 BCE – c.1700 BCE) – Dinastiyang XII at Dinastiyang XIII Avaris: (1725 BCE – 1550 BCE) – Dinastiyang XIV at Dinastiyang XV (Hyksos) Thebes: (c.1700 BCE – c. 1353 BCE) – Dinastiyang XVI hanggang Dinastiyang XVIII bago ang Akhenaten Akhetaten: (c. 1353 BCE – c. 1332 BCE) – Akhenaten ng Dinastiyang XVIII Thebes, Ehipto: (c. 1332 BCE – 1279 BCE) – Dinastiyang XVIII at Dinastiyag XIX hanggang kay Seti I Pi-Ramesses: (1279 BCE – 1078 BCE) – Dinasityang XIX mula kay Ramesses II at Dinastiyang XX Tanis: (1078 BCE – 945 BCE) – Dinastiyang XXI Bubastis/Tanis: (945 BCE – 715 BCE) – Dinastiyang XXII Leontopolis/Thebes: (818 BCE – 715 BCE) – Dinastiyang XXIII Sais: (725 BCE – 715 BCE) – Dinastiyang XXIV Memphis (715 BCE – 664 BCE) – Dinastiyang XXV. Ang mga pinunog Kushite ay nakabase sa Napata, Sudan ngunit namuno sa Ehipsto mula sa Memphis) Sais: (664 BC – 525 BC) – Dinastiyang XXVI Memphis: (525 BC – 404 BCE) – Dinastiyang XXVII. Unang satrapiya ng Sinaunang Ehipto sa ilalim ng Imperyong Akemenida Sais: (404 BCE – 399 BCE) – Dinastiyang XXVIII Mendes: (399 BCE – 380 BCE) – Dinastiyang XXIX Sebennytos: (380 BCE – 343 BCE) – Dinastiyang XXX Memphis: (343 BCE – 332 BCE) – Dinastiyang XXXI(ikalawang satrapiya ng Ehipto]] sa ilalim ng Imperyong Akemenida) Alehandriya: (332 BCE – 641 CE) – panahong Greko-Romano
Naghirang	Diyos

pr-ˤ3 "Great house" sa hiroglipo

nswt-bjt "King of Upper and Lower Egypt" sa hiroglipo

Ang Paraon (Ingles: Pharaoh) ( /ˈfɛəroʊ/, /USalsoˈfeɪ.roʊ/;^[3] Wikang Ehipsiyo: pr ꜥꜣ;^{[note 1]} Coptic: ⲡⲣ̅ⲣⲟ, romanisado: Pǝrro; Biblical Hebrew: פַּרְעֹה Părʿō) ay titulo na ginamit sa mga hari o monarka ng Sinaunang Ehipto mula sa Unang dinastiya ng Ehipto (c. 3150 BCE) hanggang sa pagkakasakop sa teritoryo ng Sinaunang Ehipto ng Imperyong Romano.^[4] Pero "hari" ang titulong madalas na ginagamit ng mga sinaunang Ehipsiyo para sa kanilang mga monarka, anoman ang kasarian ng mga ito, sa kalagitnaan ng Ikalabingwalong Dinastiya sa Bagong Kaharian. Sa mas naunang mga dinastiya ng Sinaunang Ehipto, tatlong pamagat ang ginamit ng mga pinuno nito: ang Horus, Sedge at Bubuyog(nswt-bjtj), at Ang Dalawang Babae o Nebty (nbtj) name.^[5] Idinagdag kalaunan ang Ginintuang Horus at ang mga titulong nomen at prenomen kalaunan.^[6]

Sentro ng pang-araw-araw na buhay ng mga mamamayan ang Sinaunang relihiyong Ehipsiyo sa lipunan ng Sinaunang Ehipto. Isa sa mga tungkulin ng Paraon ang pagiging tagapamagitan ng mga Diyos at mga tao. Kaya naman may tungkuling sibil at relihiyoso ang mga Paraon. Ang Paraon ang may-ari ng lahat ng lupain ng Sinaunang Ehipto, nagpapasá ng mga batas, naniningil ng buwis, at nagtatanggol laban sa mga mananakop na bansa bilang punong komandante ng hukbo.^[7] Sa tungkuling panrelihiyon, ang Paraon ang nagsasagawa ng mga seremonya at pumipili ng mga lugar na pagtatayuan ng mga templong panrelihiyon. Tungkulin din ng Paraon ang pagpapanatili ng Maat o kaayusan ng uniberso, balanse, at hustisya. Kabilang dito ang pakikidigma laban sa mga kaaway na bansa kung kinakailangan o kapag pinaniniwalaang makadaragdag ito sa Maat, gaya ng pagkuha ng pinagkukunang-yaman.^[8]

Bago ang pag-iisa ng Mataas at Mababang Ehipto, ang Deshret o "Pulang Korona" ang simbolo ng Mababang Ehipto,^[9] habang ang Hedjet o "Puting Korona" naman ang isinusuot ng mga hari ng Mataas na Ehipto.^[10] Pagkatapos ng pag-iisa ng dalawang kahariang ito, ang Pschent, ang pinagsamang pula at puting korona, ang naging opisyal na korona ng paraon.^[11] Sa paglipas ng mga panahod, nagkaroon ng mga bagong pantakip sa ulo gaya ng Khat, Nemes, Atef, ang koronang Hemhem, at Khepresh na unang ginamit sa iba't ibang mga dinastiya.

1. ↑ ^{1.0 1.1} Clayton 1995, p. 217. "Although paying lip-service to the old ideas and religion, in varying degrees, pharaonic Egypt had in effect died with the last native pharaoh, Nectanebo II in 343 BC"
2. ↑ ^{2.0 2.1} von Beckerath, Jürgen (1999). Handbuch der ägyptischen Königsnamen. Verlag Philipp von Zabern. pp. 266–267. ISBN 978-3422008328.
3. ↑ Wells, John C. (2008), Longman Pronunciation Dictionary (ika-3rd (na) edisyon), Longman, ISBN 9781405881180
4. ↑ Clayton, Peter A. Chronicle of the Pharaohs the Reign-by-reign Record of the Rulers and Dynasties of Ancient Egypt. London: Thames & Hudson, 2012. Print.
5. ↑ Wilkinson, Toby A. H. (2002-09-11). Early Dynastic Egypt (sa wikang Ingles). Routledge. ISBN 978-1-134-66420-7.
6. ↑ Bierbrier, Morris L. (2008-08-14). Historical Dictionary of Ancient Egypt (sa wikang Ingles). Scarecrow Press. ISBN 978-0-8108-6250-0.
7. ↑ "Pharaoh". AncientEgypt.co.uk. The British Museum. 1999. Nakuha noong 20 December 2017.
8. ↑ Mark, Joshua (2 September 2009). "Pharaoh - World History Encyclopedia". World History Encyclopedia. Nakuha noong 20 December 2017.
9. ↑ Hagen, Rose-Marie; Hagen, Rainier (2007). Egypt Art. New Holland Publishers Pty, Limited. ISBN 978-3822-85458-7.
10. ↑ "The royal crowns of Egypt". Egypt Exploration Society. 7 March 2019. Inarkibo mula sa orihinal noong 2022-05-18. Nakuha noong 2022-05-02.
11. ↑ Gaskell, G. (2016). A Dictionary of the Sacred Language of All Scriptures and Myths (Routledge Revivals). Routledge. ISBN 978-1-317-58942-6.

Maling banggit (May <ref> tag na ang grupong "note", pero walang nakitang <references group="note"/> tag para rito); $2