Poncio Pilato

Si Poncio Pilato (Sinaunang Griyego: Πόντιος Πιλᾶτος, Pontios Pīlātos) na kilala sa Ingles bilang Pontius Pilate ( /ˈpɒntʃəs ˈpaɪlət/ (US), /ˈpɒnti.əs ˈpaɪlət/ (UK)^[1]), ang ika-limang prepekto ng probinsiya ng Imperyo Romano na Judea mula 26–36 CE.^[2][3] Siya ay kilala bilang hukom sa paglilitis ni Hesus at ang taong nagbigay ng autorisasyon upang ipako si Hesus sa krus. Bilang prepekto, siya ay nagsilbi sa ilalim ni Emperador Tiberius. Siya ay inilarawan ni Josephus na malupit at matigaas ang ulo na pinuno na gumalit sa mga Hudyo. Ninakawan niya ang Ikalawang Templo sa Herusalem upang magtayo ng isang aqueduct at naglagay ng mga Imahen ni Cesar sa Herusalem^[4]. Sa Bagong Tipan, siya ay inilalarawan na sunud sunuran sa mga Hudyo. Ayon sa Kristiyanong si Eusebio ng Caesarea si Poncio ay napilitang magpatiwakal sa utos ni Caligula noong 36 CE.^[5]

Ang mga pinagkunan para sa buhay ni Pilato ay mula sa apat na kanonikal na mga ebanghelyo, Philo ng Alexandria, Josephus, at isang maikling pagbanggit ni Tacitus at isang inskripsiyon na tinatawag na bato ni Pilato. Batay sa mga sangguniang ito, lumalabas na si Pilato ay isang equestrian ng pamilyang Pontii at humalili kay Valerius Gratus bilang prepekto ng Judaea noong  26 CE. Sa kanyang pamumuno, kanyang nasiphayo ang mga sensibilidad pang relihiyoso ng kanyang mga nasasakupan na nagdulot ng malupit na pagbatikos mula kay Philo at Josephus. Ayon kay Josephus,^[6] si Pilato ay pinatawag pabalik sa Roma pagkatapos na malupit na supilin ang paghihimagsik na Samaritano at dumating pagkatapos ng kamatayan ni Tiberius na naganap noong 16 Marso ng 37 AD. Siya ay pinalitan ni Marcellus.

Matagal na pinagtatalunan ng mga skolar kung paanong papakahulugan ang paglalarawan kay Pilato sa mga sanggunian ito. Ang ilang mga skolar ng Bibliya ay nangatwirang ang mga salaysay tungkol kay Pilato at sa paglilitis ng Sanhedrin kay Hesus sa apat na ebanghelyo ay hindi tumpak at hindi tama sa historikal na mga paglalarawan nito.^[7] Ang kahalagahan ng bato ni Pilato na artipaktong natuklasan noong 1961 na nagpangalan kay Poncio Pilato ay pinagdedebatihan pa rin ng ilang mga skolar.^[8][9]

1. ↑ Wells, John C. (1990). Longman pronunciation dictionary. Harlow, England: Longman. ISBN 0-582-05383-8. entry "Pontius Pilate"
2. ↑ "Britannica Online: Pontius Pilate". Britannica.com. Nakuha noong 21 Marso 2012.
3. ↑ Jona Lendering. "Judaea". Livius.org. Inarkibo mula sa orihinal noong 3 Mayo 2015. Nakuha noong 21 Marso 2012.
4. ↑ Antiquities 18.3.1; Wars 2.9.2-3
5. ↑ Ecclesiastical History 2.7
6. ↑ Flavius Josephus, Jewish Antiquities 18.89.
7. ↑ The Origin of Satan, Elaine Pagels
8. ↑ Jerry Vardaman, A New Inscription Which Mentions Pilate as 'Prefect' , Journal of Biblical Literature Vol. 81, 1962. pp 70–71.
9. ↑ Craig A. Evans, Jesus and the ossuaries, Volume 44, Baylor University Press, 2003. pp 45–47