Macar Devrimi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1848 Devrimleri | |||||||
Sanatçı Mihály Zichy'in 15 Mart 1848'de kalabalığa Ulusal Şarkı okuyan Sándor Petőfi tablosu | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
|
Macaristan Krallığı Macaristan Devleti(14 Nisan – 13 Ağustos 1849)
| ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
|
| ||||||
Güçler | |||||||
Avusturya İmparatorluğu'ndan 170.000 asker ve Rus İmparatorluğu'ndan 200.000 asker[2] | 1849 başı: 170.000 asker[3] |
Macaristan tarihi |
---|
1848 Macar Devrimi, Macaristan'da 1848-1849 Macar Devrimi ve Bağımsızlık Savaşı (Macarca: 1848–49-es forradalom és szabadságharc) olarak da bilinir. 1848'deki birçok Avrupa Devriminden birisi ve 1848'de Habsburg bölgelerindeki diğer devrimler ile yakından bağlantılıdır. Devrim başarısız olmasına rağmen, Macaristan'ın modern tarihindeki en önemli olaylardan biridir ve modern Macar ulusal kimliğinin temel taşını oluşturur. Devrimin patlak vermesinin yıldönümü olan 15 Mart, Macaristan'ın üç ulusal bayramından biridir.
Nisan 1848'de Macaristan, Kıta Avrupası'nda (1791'de Fransa ve 1831'de Belçika'dan sonra) demokratik parlamento seçimlerini uygulayan bir yasa çıkaran üçüncü ülke olmuştur. 1848 tarihli V. Kanun olan yeni oy hakkı yasası, eski feodal parlamentoyu (Estates General) demokratik temsili bir parlamentoya dönüştürmüştür. Bu yasa o dönemde Avrupa'nın en geniş oy verme hakkını sunmaktadır.[4] Nisan yasaları, Macar soylularının tüm ayrıcalıklarını tamamen silmiştir.[5]
Kral I. Ferdinand tarafından onaylanmış Nisan yasalarının yeni Avusturya hükümdarı Franz Joseph tarafından yasal bir hakkı olmaksızın keyfi olarak iptal etmesi önemli dönüm noktası olmuştur.[6] Bu anayasaya aykırı eylem, kendisi ile Macar parlamentosu arasındaki anlaşmazlığı geri dönülemez biçimde tırmandırmıştır. Avusturya'nın yeni kısıtlı Stadion Anayasası, Nisan yasalarının iptali ve Avusturya'nın Macaristan Krallığı'na karşı yürüttüğü askerî harekât, saray ile anlaşma arayışında olan pasifist Batthyány hükümetinin düşmesiyle sonuçlanmış ve Macaristan'ın tam bağımsızlığını talep eden Lajos Kossuth'un takipçilerinin ortaya çıkmasına ve aniden parlamentoda güç kazanmalarına yol açmıştır. Avusturya'nın Macaristan Krallığı'na askeri müdahalesi, Macarlar arasında güçlü bir Habsburg karşıtı duygunun oluşmasına neden olmuş ve Macaristan'daki olaylar, Habsburg Hanedanı'ndan tam bağımsızlık için bir savaşa dönüşmüştür. Macar Devrimci Gönüllü Ordusu'ndaki özel askerlerin yaklaşık %40'ı ülkedeki etnik azınlıklardan oluşmaktaydı.[7] Macaristan'ın subay kadrosuna ilişkin olarak: Macar Honvéd Ordusu'nun subay ve generallerinin yaklaşık yarısı yabancı kökenlidir. Habsburg İmparatorluğu ordusunda en azından Macar devrimci Honvéd ordusundaki kadar etnik Macar profesyonel subay mevcuttu.[8]
1848'in diğer Avrupalı liberal devrimcilerine benzer şekilde, diplomasi ve dış politikaya ilişkin olarak, Macar liberalleri da öncelikli olarak ideolojik kaygılarla hareket etmişlerdir. Yeni ahlaki ve siyasi standartlarıyla uyumlu ülkeleri ve güçleri desteklemişlerdir. Ayrıca aynı modern liberal değerleri paylaşan hükûmetlerin ve siyasi hareketlerin "feodal tip" monarşilere karşı ittifak kurması gerektiğine inanmışlardır. Bu bakış açısı modern liberal enternasyonalizme benzemektedir.[9]
1849'da Avusturya'nın bir dizi ciddi yenilgisinden sonra Avusturya İmparatorluğu çöküşün eşiğine gelmiştir. Yeni imparator Franz Joseph, Kutsal İttifak adına Rusya'dan yardım istemek zorunda kalmıştır.[10] Genç İmparator Franz Joseph, Rus askeri desteği umuduyla 21 Mayıs 1849'da Varşova'da Rus Hükümdarı'nın elini öpmüştür.[11] Rusya Çarı I. Nikolay, Franz Joseph ile anlaşmış ve 80.000 yardımcı kuvvetle birlikte 200.000 kişilik bir ordu göndermiştir. Ortak Rus-Avusturya ordusu nihayet Macar kuvvetlerini mağlup etmiş, Habsburg'un gücü yeniden sağlanmış ve Macaristan sıkıyönetim altına alınmıştır.[12]