Back Dieta mediterrania AN حمية البحر الأبيض المتوسط Arabic Dieta mediterránea AST Средиземноморска диета Bulgarian Mediteranska ishrana BS Dieta mediterrània Catalan Středomořská strava Czech Middelhavsdiæt Danish Mediterrane Ernährung German Μεσογειακή διατροφή Greek
Akdeniz diyeti, Güney İspanya, Güney İtalya ve Girit'e özgü beslenme alışkanlıklarından ve geleneksel yemeklerden esinlenerek 1960'ların başında formüle edilen bir diyettir.[1] Akdeniz ülkelerinin mutfaklarını kapsayan Akdeniz mutfağından ve kuzeybatı İspanya ve Portekiz'in Atlantik diyetinden farklıdır. Belirli bir zaman ve yerden esinlenmiş olsa da, “Akdeniz diyeti” daha sonra çok sayıda bilimsel çalışmanın sonuçlarına dayanarak rafine edilmiştir.[2]
Bu yaklaşım, işlenmemiş tahıllar, baklagiller, sebzeler ve meyvelere odaklanan bitki bazlı bir beslenmeyi vurgulamaktadır. Ayrıca orta düzeyde balık, süt ürünleri (çoğunlukla peynir ve yoğurt) ve düşük miktarda kırmızı et tüketimini de içermektedir. Diyetin önemli bir parçası olan zeytinyağı, tüm nedenlere bağlı ölüm oranını ve kronik hastalık riskini azaltan potansiyel bir sağlık faktörü olarak incelenmiştir.[3]
Akdeniz diyeti, gözlemsel çalışmalarda tüm nedenlere bağlı ölüm oranlarında azalma ile ilişkilidir.[4] 2017 yılında yapılan bir inceleme, Akdeniz diyetinin kalp hastalığı ve erken ölüm riskini azalttığına dair kanıtlar sunmuştur. Akdeniz diyeti obez kişilerde kilo kaybına yardımcı olabilmektedir. Akdeniz diyeti, DASH diyeti ve vejetaryen diyet ile birlikte 2015-2020 Amerikalılar için Guidelines for Americans beslenme kılavuzunda önerilen üç sağlıklı diyetten biridir.
- ^ Willett WC (June 1995). "Mediterranean diet pyramid: a cultural model for healthy eating". The American Journal of Clinical Nutrition. 61 (6). ss. 1402S-1406S. doi:10.1093/ajcn/61.6.1402S
. PMID 7754995.
- ^ Davis, Courtney; Bryan, Janet; Hodgson, Jonathan; Murphy, Karen (5 Kasım 2015). "Definition of the Mediterranean Diet: A Literature Review". Nutrients. 7 (11). ss. 9139-53. doi:10.3390/nu7115459 . PMC 4663587 $2. PMID 26556369.
- ^ Larsson, S (2022). "Can Small Amounts of Olive Oil Keep the Death Away?". Journal of the American College of Cardiology. 79 (2). ss. 113-115. doi:10.1016/j.jacc.2021.11.006 . PMID 35027107.
- ^ Guasch-Ferré, M; Willett, WC (2021). "The Mediterranean diet and health: a comprehensive overview". Journal of Internal Medicine. 290 (3). ss. 549-566. doi:10.1111/joim.13333 . PMID 34423871.
